روش های طلایی برای تقویت مهارت لیسنینگ (Listening) زبان انگلیسی

آیا تا به حال برای حضور در یک جمع، کلاس یا سمینار به زبان انگلیسی، نگران این موضوع شده‌اید که صحبت‌های دیگران را متوجه نشوید؟

تا به حال مجبور شده‌اید از کسی بخواهید که حرفش را تکرار کند، چون درست متوجه نشده‌اید چه می‌گوید؟

اگر جوابتان مثبت است، باید بدانید که تنها نیستید. شما هم مثل تعداد بسیار زیادی از افراد نیاز دارید مهارت شنیداری یا لیسنینگ زبان انگلیسی (Listening) خود را تقویت کنید. شاید یک شبه نتوانید خود را برای روبه‌رو شدن با موقعیت‌هایی که گفتیم آماده کنید. اما اگر همین حالا شروع کنید، به زودی خودتان نتیجه را خواهید دید.

🎧 فایل صوتی این مقاله را بشنوید 🎧

با شنیدن هم می‌توانیم یاد بگیریم! 🙌✨

در ادامه می‌خوانید:

• یادگیری لیسنینگ زبان انگلیسی را از کجا شروع کنیم؟
• چگونه لیسنینگ زبان انگلیسی خود را تقویت کنیم؟ (۱۱ تکنیک کاربردی)
  1. گوش کردن فعال را تمرین کنید.
  2. پنج گام برای تمرین موفق لیسنینگ زبان انگلیسی
  3. منابع لازم را در دسترس نگه دارید.
  4. زمان مطالعه‌تان را افزایش دهید.
  5. شنیدن منفعل را امتحان کنید.
  6. خودتان را از قبل برای مکالمه آماده کنید.
  7. در کلاس های عمومی و خصوصی زبان انگلیسی ثبت نام کنید.
  8. سراغ منابع چالش‌برانگیز بروید.
  9. گوش کردن چند مرحله‌ای را امتحان کنید.
  10. دایره لغاتتان را افزایش دهید.
  11. آن‌چه می‌شنوید را بنویسید.
• پیشنهادهایی برای زبان‌آموزان تازه‌کار
• سخن پایانی

یادگیری لیسنینگ زبان انگلیسی را از کجا شروع کنیم؟

هیچ کاری را نمی‌توان با تمرین‌های گاه و بی‌گاه و بی‌هدف پیش برد. اگر مدت زیادی است که برای تقویت لیسنینگ زبان انگلیسی خود تمرین می‌کنید، اما نتیجه نگرفته‌اید، وقت آن رسیده که متوقف شوید و کمی فکر کنید. مسیر و روشتان را بررسی نمایید و اشکال کارتان را بیابید. سپس با شناخت گام‌های اصولی و درست، قدم در مسیر پیشرفت بگذارید.

هدف و برنامه‌تان را مشخص کنید

قدم اول هدف‌گذاری است. خیلی مهم است که بدانید می‌خواهید به کجا بروید. بنابراین پیش از هر چیز برای خودتان روشن کنید: چرا می‌خواهید مهارت شنیداری زبان انگلیسی خود را تقویت کنید؟ آیا برای آزمون آیلتس یا آزمون PTE و یا آزمون زبان دیگری آماده میشوید یا هدف دیگری دارید؟ در چه سطحی قرار دارید و تا چه سطحی می‌خواهید پیشرفت کنید؟ تا کِی باید بتوانید به این سطح از مهارت برسید؟

مقالات مرتبط:

• راهنمای جامع سطح های زبان انگلیسی به ترتیب استاندارد CEFR
• سایت های تعیین سطح زبان انگلیسی
• بهترین منابع تقویت لیسنینگ آیلتس

حواستان باشد در حین هدف‌گذاری خودتان را با حجم زیاد واژگان و نکات گرامری که باید یاد بگیرید محاصره نکنید. این کار باعث می‌شود استرس‌تان بالا برود. یادگیری لیسنینگ زبان انگلیسی یک مسیر گام‌به‌گام است و مطمئن باشید با یک برنامه آموزشی درست، به خوبی از پس آن برمی‌آیید.

هدف‌گذاری درست باید واقع‌بینانه، مثبت و قابل اندازه‌گیری باشد، تا به شما کمک کند پیشرفت مداومی داشته باشید و ناامید نشوید.

نظم و تداوم در یادگیری اهمیت بسیار زیادی دارد. از طرف دیگر، دقت کنید که نمی‌شود یک نسخه عمومی پیچید؛ باید برنامه‌ای که برای خودتان مناسب است را با توجه به شرایط خودتان تنظیم کنید. برای این کار باید به روش یادگیری خود نیز توجه نمایید.

یک برنامه روزانه یا هفتگی مناسب و واقع‌بینانه بریزید. یک هفته آن را امتحان کنید و اگر نیاز به تغییر داشت برای هفته بعدی تغییرات را اعمال نمایید تا در طول دو یا سه هفته به برنامه ایده‌آل خود برسید. مهم است که این برنامه طوری باشد که بتوانید پیشرفتتان را بسنجید. بنابراین در پایان هر هفته، چند دقیقه وقت بگذارید و بنویسید در آن هفته چه چیزهایی یاد گرفته‌اید. این کار دو مزیت دارد: مسیر پیشرفت خود را می‌بینید و انگیزه می‌گیرید؛ می‌توانید نقاط ضعفتان را بیابید و روی آن‌ها کار کنید.

کدام روش یادگیری برای شما مناسب است؟

ترجیح می‌دهید لیسنینگ و زبان انگلیسی را خودتان به تنهایی یاد بگیرید؟ یا فکر می‌کنید اگر در یک کلاس آموزشی شرکت کنید بازدهی بهتری خواهید داشت؟ کلاس عمومی روی یادگیری شما اثر بیشتری دارد یا کلاس خصوصی؟

این که کلاس عمومی را ترجیح می‌دهید یا خصوصی، بستگی به خود شما و شرایطتان دارد. شاید دوست داشته باشید تعداد افرادی که با آن‌ها در ارتباطید بیشتر باشد و از طرفی برایتان سخت باشد که در تمام مدت کلاس، استاد روی شما تمرکز کند. در این صورت شاید در کلاس عمومی احساس راحتی بیشتری بکنید.

اما اگر می‌خواهید زمان بیشتری برای صحبت کردن و شنیدن داشته باشید؛ و کمی به برنامه یادگیری‌تان سرعت ببخشید، شرکت در کلاس خصوصی می‌تواند برایتان مفیدتر باشد. برای یادگیری لیسنینگ زبان انگلیسی می‌توانید از کلاس‌های خصوصی زبان انگلیسی در هایتاکی کمک بگیرید.

چگونه مهارت لیسنینگ زبان انگلیسی خود را تقویت کنیم؟ (۱۱ تکنیک کاربردی)

مهارت شنیداری زبان انگلیسی را می‌توانیم مهم‌ترین مهارت در یادگیری زبان انگلیسی بدانیم. زیرا:

• اگر شما نتوانید صحبت‌های مردم به زبان انگلیسی را بفهمید، نمی‌توانید با آن‌ها حرف بزنید و ارتباط برقرار کنید.
• گوش کردن، پیش نیازی برای صحبت کردن است. درست همان طور که یک کودک زبان مادری‌اش را یاد می‌گیرد.
• با یادگیری لیسنینگ زبان انگلیسی، بقیه مهارت‌های زبانی را نیز یاد خواهید گرفت.
• برای زبان‌آموزان تازه‌کار تقویت این مهارت ساده‌تر از مکالمه است.
• می‌توان در شرایط متنوعی در طول روز لیسنینگ انگلیسی را تمرین کرد.

بنابراین با شروع یادگیری لیسنینگ زبان انگلیسی، گام مهمی در بالا بردن مهارت‌های زبان انگلیسی خود برمی‌دارید.

بیشتر بخوانید: یادگیری زبان انگلیسی با گوش دادن | چطور با گوش دادن زبان یاد بگیریم؟

۱. گوش کردن فعال را تمرین کنید

شاید در زندگی روزمره برایتان پیش آمده باشد که مکالمه‌ای را شنیده‌اید اما دقیق نمی‌توانید بگویید درباره چه موضوعی صحبت کرده است. این یعنی ذهنتان به اندازه کافی درگیر موضوع مکالمه نبوده. گوش کردن فعال به این معناست که ذهن شنونده با تمام توجه درگیر موضوع مورد بحث باشد. برای آن که مهارت لیسنینگ زبان انگلیسی‌تان بالا برود، باید حتماً روی تقویت مهارت گوش دادن فعال تمرکز کنید.

برای بالا بردن این مهارت می‌توانید: از آن‌چه می‌شنوید یادداشت بردارید، یا در مورد جزئیات آن سوال بپرسید. با تمرین همین دو روش می‌توانید پیشرفت خوبی داشته باشید.

منظور از این نوع یادداشت‌برداری، نوشتن تمام صحبت‌های گوینده نیست. در این روش باید تعداد کمی از کلمه های مهم و کلیدی را یادداشت کنید.

۲. پنج گام برای تمرین موفق لیسنینگ زبان انگلیسی

یکی از بهترین روش‌ها برای تقویت مهارت لیسنینگ زبان انگلیسی، گوش کردن یک فایل صوتی در ۵ مرحله است. برای انجام این تمرین باید علاوه بر فایل صوتی، به متن آن نیز دسترسی داشته باشید. دقت کنید که لازم نیست همه ۵ گام را در یک روز و پشت سر هم انجام دهید. می‌توانید هر کدام از گام‌ها را در یک روز یا یک وعده طی کنید.

گام اول: فایل صوتی را بشنوید (بدون آن که متن را بخوانید). یک محتوای صوتی که در سطح زبان انگلیسی شما و از موضوعات مورد علاقه‌تان باشد انتخاب کنید و آن را کامل بشنوید. این محتوا می‌تواند بخشی از یک کتاب صوتی، پادکست، یک خبر، داستان کوتاه، یا حتی بخشی از یک فیلم یا آهنگ باشد. در این مرحله به کلماتی که در محتوا استفاده شده نگاه نکنید و سراغ دیکشنری نروید.

گام دوم: یک بار دیگر گوش کنید و یادداشت بردارید. در مرحله دوم کمی بیشتر به آن‌چه می‌شنوید دقت نمایید. موضوع اصلی که گوینده درباره آن صحبت می‌کند را بنویسید، چند سوالی را که در مورد این محتوا به ذهنتان می‌رسد، و چیزهایی را که متوجه نشده‌اید یادداشت کنید. هیچ اشکالی ندارد اگر بخواهید مرحله دوم را چند بار انجام دهید. اگر لازم می‌دانید چندین بار به محتوای صوتی گوش کنید و ببینید چه چیزهای جدیدی متوجه می‌شوید. بهترین زمان برای عبور از این مرحله، زمانی است که با شنیدن دوباره فایل صوتی، چیز جدیدی درنمی‌یابید.

گام سوم: متن را بخوانید. حالا سراغ متن بروید و آن را بخوانید. ببینید می‌توانید به سوالاتی که در مرحله قبل یادداشت کرده‌اید پاسخ بدهید. عبارت‌ها یا واژگانی را که متوجه نشده بودید پیدا کنید و دور کلماتی که بلد نیستید خط بکشید. بررسی کنید که آیا بیشتر جزئیات محتوا را در مراحل شنیدن درک کردید یا چیزی را از قلم انداخته بودید.

گام چهارم: همزمان بشنوید و متن را دنبال کنید. اکنون یک بار دیگر همزمان با نگاه کردن به متن، به آهنگ گوش کنید. این روش به خصوص برای افرادی که حافظه تصویری خوبی دارند بسیار کاربردی است و کمک می‌کند سریع‌تر یاد بگیرند. در این مرحله می‌توانید بین کلماتی که می‌بینید و می‌شنوید ارتباط برقرار کنید.

بیشتر بخوانید: راهنمای جامع یادگیری زبان انگلیسی با آهنگ و موسیقی+ دانلود و متن بهترین آهنگ ها

گام پنجم: یک بار دیگر فقط به محتوا گوش کنید. دوباره بدون آن که متن پیش رویتان باشد به محتوای صوتی گوش کنید و ببینید چقدر از آن را متوجه می‌شود. به نظرتان درک شما از محتوا چقدر تغییر کرد؟ اگر کلمه‌ای هست که هنوز متوجه نمی‌شوید، آن را جایی یادداشت کنید تا بعد بتوانید مرور کنید.

این روش ۵ مرحله‌ای را حتماً امتحان کنید. حتی اگر نمی‌توانید آن را در برنامه روتین مطالعه زبان انگلیسی خود قرار دهید. هر از چندی، یک فایل صوتی را با این روش گوش کنید. در این روش نکات بسیار زیادی خواهید آموخت.

یک تمرین ساده دیگر:

همزمان با گوش کردن، متن را بخوانید. از گام چهارم این روش می‌توانید به عنوان یک روش یادگیری لیسنینگ زبان انگلیسی هم استفاده کنید. همزمان با این که محتوای صوتی را گوش می‌کنید آن را از روی متن دنبال کنید. اگر تلفظ کلمه‌ای را درست متوجه نشدید، به عقب برگردید و آن قسمت را دوباره بشنوید. حتی اگر لازم بود این کار را چند بار تکرار کنید تا گوشتان بتواند واژه‌هایی را که می‌شنود از هم تفکیک کند.

بیشتر بخوانید:

• یادگیری و تقویت زبان انگلیسی با استفاده از پادکست
• بهترین پادکست‌ های عمومی یادگیری زبان انگلیسی از سطح مبتدی تا پیشرفته

۳. منابع لازم را در دسترس نگه دارید

یکی دیگر از مواردی که لازم است در زمان شروع یادگیری لیسنینگ زبان انگلیسی به آن توجه کنید، انتخاب و تهیه منابع است. شما با چه چیزی بهتر ارتباط برقرار می‌کنید؟ فیلم را ترجیح می‌دهید، یا کتاب صوتی، یا پادکست؟ شاید هم قصد داشته باشید اخبار را به زبان انگلیسی دنبال کنید.

البته استفاده از منابع متنوع در یادگیری لیسنینگ زبان انگلیسی مهم است، اما توصیه می‌شود در ابتدا این منابع را آماده کنید. برای انتخاب چیزی که می‌خواهید گوش کنید: موضوعات مورد علاقه، سطح مهارت شنیداری زبان انگلیسی‌تان، و وسیله‌ای را که می‌توانید برای گوش کردن به کار ببرید در نظر بگیرید.

بهتر است همیشه تعدادی فایل صوتی، یا یک اپلیکیشن برای شنیدن پادکست، داستان یا موسیقی به زبان انگلیسی روی گوشی موبایلتان موجود باشد. اگر همیشه چیزی برای گوش کردن داشته باشید می‌توانید از کوچک‌ترین فرصت‌ها برای بالا بردن مهارت لیسنینگ زبان انگلیسی خود بهره ببرید. مثل زمان‌هایی که در راه هستید، یا وقتی جایی منتظرید.

برای پخش کردن محتوای صوتی نیز بهتر است نرم‌افزار یا اپلیکیشنی داشته باشید که به شما امکان تغییر سرعت صدا را بدهد. در این صورت می‌توانید بخش‌هایی که خوب متوجه نشده‌اید را با سرعت کمتری گوش کنید، شاید بتوانید واژه‌ها و عبارت‌های گفته شده را تشخیص بدهید.

اجازه بدهید چند مورد از منابع را با هم بررسی کنیم که می‌توانند تاثیر چشم‌گیری بر بالا بردن مهارت شنیداری زبان انگلیسی شما داشته باشند.

الف) پادکست انگلیسی

پادکست‌ها یکی از بهترین منابع برای تقویت لیسنینگ زبان انگلیسی هستند. برای این که بهترین بهره را از پادکست‌ها ببرید، در انتخاب آن‌ها به سطح زبان انگلیسی‌تان دقت کنید و از روش‌هایی که بالاتر گفتیم برای تمرین کمک بگیرید. علاوه بر آن می‌توانید تکنیک سایه (تکرار چیزی که می‌شنوید دقیقاً با همان لحن و آهنگ) را نیز به کار ببرید تا همزمان روی تلفظ درست واژه‌ها نیز کار کنید و آن‌ها را بهتر به خاطر بسپارید. چند مورد از پادکست‌هایی که می‌توانید در برنامه روزانه‌تان قرار دهید، عبارت‌اند از:

BBC 6 Minute English (لهجه: بریتیش) – این پادکست برای زبان‌آموزان و توسط بی‌بی‌سی تهیه شده است، بنابراین کیفیت خیلی خوبی دارد. یکی از مزایای آن کوتاه بودن هر قسمت است که به شما این فرصت را می‌دهد تا در زمان‌های متفاوت از این پادکست برای تمرین لیسنینگ زبان انگلیسی استفاده کنید. این پادکست‌ها موضوعات متفاوت و جالبی دارند، متن آن‌ها در دسترس است، و اگر جایی از آن را متوجه نشدید می‌توانید آن را چک کنید.

British Council Learn English Podcasts (لهجه: بریتیش) – این مجموعه نیز برای آموزش زبان انگلیسی تهیه شده است و سطح A2 و B1 (پیش-متوسط و متوسط) را پوشش می‌دهد. برای این پادکست یک اپلیکیشن موبایل نیز موجود و برای هر قسمت از پادکست تمرین‌هایی طراحی شده است.

VOA Learn English Podcasts (لهجه: آمریکایی) – در این مجموعه نیز می‌توانید موضوعات متفاوتی از آموزش گرامر و واژگان زبان انگلیسی، تاریخ، سبک زندگی و حتی داستان پیدا کنید. پادکست‌های صدای آمریکا برای سطح مبتدی و متوسط مناسب است و اگر تازه تمرین لیسنینگ زبان انگلیسی را شروع کرده‌اید می‌تواند گزینه مناسبی برایتان باشد.

English Learning for Curious Minds (لهجه: بریتیش) – اگر سطح زبان انگلیسی شما متوسط یا بالاتر از آن است، این پادکست می‌تواند برایتان جذاب باشد. در این مجموعه به موضوعات متنوعی مثل فلسفه، علم، روانشناسی و… دسترسی دارید و هر قسمت پادکست حدود ۲۰ دقیقه است. اگر از اپلیکیشن موبایل این پادکست استفاده کنید می‌توانید همزمان با شنیدن پادکست، متن آن را هم دنبال کنید و معنی هر واژه‌ای را که نمی‌دانستید بیابید.

This American Life (لهجه: آمریکایی) – اگر قصد دارید با سبک زندگی در آمریکا بیشتر آشنا شوید و سطح مهارت شنیداری زبان انگلیسی شما نیز متوسط یا بالاتر از آن است، این مجموعه می‌تواند گزینه خوبی برایتان باشد. در این پادکست داستان‌هایی از زندگی واقعی مردم آمریکا را می‌شنوید.

بیشتر بخوانید: راهنمای جامع استفاده از پادکست در تدریس زبان

ب) کتاب صوتی

کتاب‌های صوتی انگلیسی فرصت خوبی را برای ما فراهم می‌کنند که با فرهنگ مردم انگلیسی‌زبان ارتباط برقرار کرده و همزمان لیسنینگ زبان انگلیسی خود را نیز تقویت کنیم.

بیشتر بخوانید: نقش فرهنگ در یادگیری زبان انگلیسی چیست؟

اگر می‌خواهید دایره لغات گسترده‌ای داشته باشید، کتاب‌های صوتی از بهترین گزینه‌هایی هستند که می‌توانید در برنامه یادگیری زبان انگلیسی‌تان بگنجانید. به ویژه هنگام مطالعه رمان‌های زبان انگلیسی با اصطلاحات مهم و گرامرهای پیچیده‌تر آشنا خواهید شد.

اگر سطح زبان انگلیسی شما مبتدی تا متوسط است، می‌توانید از کتاب‌های کودک شروع کنید. در این کتاب‌ها معمولاً جمله‌ها کوتاه‌ترند و از کلمات ساده‌تری استفاده شده است. پس از آن می‌توانید کم کم بروید سراغ رمان‌های نوجوانان و بعد هم رمان‌ها و داستان‌های بزرگسالان.

بیشتر بخوانید:

• بهترین سوالات استاندارد تعیین سطح زبان انگلیسی
• سوالات تعیین سطح افراد مبتدی و کودکان در زبان انگلیسی

از چند منبع زیر می‌توانید کتاب‌های صوتی بسیاری را به رایگان دریافت کنید:

• Project Gutenberg – دسته‌بندی موضوعی و دسته‌بندی بر اساس حروف الفبا
• Open Culture – مرتب شده بر اساس نام نویسنده
• Overdrive – دسته‌بندی موضوعی

پ) فیلم، سریال و انیمیشن

فیلم‌های زبان انگلیسی بهترین گزینه برای آشنایی شما با اصطلاحات و تلفظ‌هایی است که مردم برای صحبت های روزمره از آن‌ استفاده می‌کنند. با توجه به این که این روزها به فیلم‌هایی که در سراسر دنیا ساخته می‌شوند نیز دسترسی داریم، می‌توانید فیلم‌هایی با لهجه‌های متفاوت زبان انگلیسی ببینید. اگر دیدن فیلم برایتان سخت است، معمولاً انیمیشن‌های زبان انگلیسی ساده‌ترند. می‌توانید در گام‌های نخست از انیمیشن‌ها شروع کنید.

تماشای سریال نیز یک برنامه بلندمدت برای تقویت مهارت شنیداری زبان انگلیسی پیش رویتان قرار می‌دهد. بنابراین یک سریال مناسب انتخاب کنید و هر روز بخشی از آن را ببینید. در یک مقاله چند سریال برای یادگیری و تقویت زبان انگلیسی را با جزئیات معرفی کرده‌ایم که می‌تواند در انتخاب سریال به شما کمک کند.

ت) کتاب‌های آموزشی

تعداد زیادی کتاب برای یادگیری زبان انگلیسی وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. همراه با کتاب‌های آموزش مهارت شنیداری زبان انگلیسی تعدادی فایل صوتی ارائه می‌شود؛ و اغلب شامل تمرین‌هایی است که شما باید با گوش کردن به فایل‌های صوتی به آن‌ها پاسخ دهید یا جاهای خالی داخل متن‌ها را پر کنید. چند مورد از این کتاب‌ها عبارت‌اند از:

• Listen Here! Intermediate Listening Activities – برای زبان‌آموزان پیش-متوسط و متوسط – لهجه: بریتیش
• Tactics for Listening – سه کتاب در ۳ سطح – لهجه: آمریکایی
• English Pronunciation in Use – مبتدی تا پیشرفته (A1-C2)
• Tree or Three – سطح مبتدی (A1-A2)
• Ship or Sheep? – سطح متوسط (B1-B2)
• listening extra – سطح مبتدی و فرا متوسط – لهجه بریتیش و امریکن

ث) یوتیوب و TED

پرسه زدن در یوتیوب و تماشای ویدیوهای زبان انگلیسی یک روش خیلی خوب برای تقویت مهارت شنیداری زبان انگلیسی‌تان است. یوتیوب را طوری طراحی کرده‌اند که وقتی وارد آن می‌شوید دلتان نخواهد بیرون بروید! بله، ممکن است شما را معتاد کند! اما شما هم از این ویژگی یوتیوب بهره کامل را ببرید.

موضوعی که به آن علاقه دارید را در یوتیوب جستجو کنید. بهتر است سطح زبانی که در ویدیو استفاده شده با سطح زبان انگلیسی شما همخوانی داشته باشد، و ویدیو کوتاه باشد. برای این که بقیه مطالب صفحه حواستان را پرت نکند، ویدیو را به حالت تمام صفحه (Full Screen) بزرگ کنید. سپس ویدیو را با زیرنویس انگلیسی ببینید. فعال کردن زیرنویس در یوتیوب ساده است، تصویر زیر را ببینید.

یکی از مزایای استفاده از یوتیوب این است که مجبور نیستید در آن به دنبال ویدیوهای مورد علاقه‌تان بگردید. خودش ویدیوهای مشابه را به شما پیشنهاد می‌دهد و بهتر است از این ویژگی استفاده کنید. اگر در این بین کانال‌هایی پیدا کردید که به موضوعشان علاقه‌مند بودید، در آن‌ها عضو شوید. (Subscribe)

علاوه بر این می‌توانید در یوتیوب تعداد زیادی کانال آموزش زبان انگلیسی نیز پیدا کنید. اغلب مراجع معتبر آموزش زبان انگلیسی مثل British Council و BBC Learning English نیز کانال یوتیوب دارند.

یک گزینه بسیار عالی دیگر برای تقویت لیسنینگ زبان انگلیسی وب‌سایت TED است. در این وب‌سایت می‌توانید سخنرانی‌هایی با موضوع مورد علاقه‌تان پیدا کنید و آن‌ها را با زیرنویس انگلیسی ببینید. TED نیز به شما ویدیوهایی مشابه با آن‌چه تماشا کرده‌اید پیشنهاد می‌کند. می‌توانید زمینه‌های مورد علاقه‌تان را نیز مشخص کنید، تا ویدیوهای مرتبط با آن‌ها را بیشتر ببینید. علاوه بر این‌ها شما در وب‌سایت TED به همه متن زیرنویس ویدیو دسترسی دارید و این می‌تواند کمک خیلی زیادی بکند که همزمان با گوش کردن متن را دنبال کنید، و واژه‌های مهم و پرکاربردی که بلد نیستید را یاد بگیرید.

بیشتر بخوانید: TED Talks چیست؟ سخنرانی‌های TED برای یادگیری زبان انگلیسی

با استفاده از ویدیوهای هر دو وب‌سایت YouTube و TED می‌توانید با روش ۵ مرحله‌ای که بالاتر گفتیم، تمرین کنید و مهارت شنیداری زبان انگلیسی خود را تقویت کنید.

ج) اپلیکیشن‌ها

یکی از گزینه‌های دیگری که همیشه همراه شماست، اپلیکیشن‌های موبایل است. برخی از این اپلیکیشن های یادگیری زبان انگلیسی به طور خاص برای تقویت مهارت لیسنینگ طراحی شده‌اند و می‌توانند در زمان‌های متفاوت برای تمرین در دسترس شما باشند.

Listen English Daily Practice یک اپلیکیشن اندروید رایگان است که سطح مبتدی تا پیشرفته را پوشش می‌دهد. بیشتر محتوای موجود در این اپلیکیشن داستان‌های صوتی و موضوعات روزمره زبان انگلیسی هستند، و بعد از هر درس تمرین و تست نیز در گرفته است.

LearnEnglish Podcasts یکی از اپلیکیشن‌های British Council است که مهارت لیسنینگ انگلیسی شما در موضوعات روزمره را بالا می‌برد.

اگر زمان‌های کوتاهی را می‌توانید به شنیدن اختصاص دهید، اپلیکیشن ۶Minute English می‌تواند گزینه خیلی خوبی برایتان باشد. به خصوص اگر در سطح مبتدی یا متوسط هستید می‌توانید بهره زیادی از این اپلیکیشن ببرید. متن همه مکالمات و محتواهای صوتی نیز در اپلیکیشن موجود است.

بیشتر بخوانید: اپلیکیشن‌ های فوق‌العاده برای یادگیری زبان انگلیسی توسط کودکان

۴. زمان مطالعه تان را افزایش دهید

اگر واقعاً قصد دارید مهارت‌های زبان انگلیسی خود را بالا ببرید، باید زمان کافی را به آن اختصاص دهید. در صورتی که زمان کمی از روز را برای تمرین لیسنینگ زبان انگلیسی گذاشته‌اید، کمی به این زمان اضافه کنید.

اگر یک یا دو روز در هفته و چند ساعت را به مطالعه زبان انگلیسی می‌پردازید، سعی کنید حتماً یک برنامه روزانه هم برای خودتان در نظر بگیرید. هیچ چیزی به اندازه مطالعه مستمر و هر روزه پیشرفت شما را در زبان انگلیسی تضمین نمی‌کند.

بیشتر بخوانید: روزی چند ساعت زبان بخوانیم؟

چطور بر مشکل کمبود زمان غلبه کنیم؟

باور کنید این کار اصلاً سخت نیست. اجازه بدهید چند ترفند ساده را با هم مرور کنیم:

• همیشه چیزی به زبان انگلیسی برای گوش کردن همراهتان داشته باشید. هر چیزی که باشد: موسیقی، پادکست، سخنرانی، فیلم و… . اما همیشه منابعی همراه خود داشته باشید تا اگر فرصتی پیدا کردید و جایی منتظر ماندید از آن استفاده کنید.
• از زمان‌هایی که معمولاً هدر می‌روند استفاده کنید. مثل زمان‌هایی که در اتوبوس یا مترو هستید، وقتی در مطب دکتر یا جایی منتظرید، و… .
• وقتی مشغول کاری هستید که به تمرکز زیادی نیاز ندارد، همزمان چیزی گوش کنید؛ مثلا وقتی مشغول آشپزی یا جمع و جور کردن خانه هستید، زمانی که ورزش می‌کنید، غذا می‌خورید و…

۵. شنیدن منفعل را امتحان کنید

زمانی که می‌خواهید لیسنینگ زبان انگلیسی را تمرین نمایید، حتماً باید به روش فعال به صدا گوش کنید. یعنی باید همه توجه‌تان به آن باشد. اما گاهی نیز می‌توانید از شنیدن منفعل بهره ببرید. شاید وقتی همزمان با کار دیگری مشغول شنیدن یک فایل صوتی به زبان انگلیسی می‌شوید، نتوانید به اندازه کافی روی آن تمرکز کنید. اشکالی ندارد. اجازه بدهید، صدا در پس‌زمینه بماند.

دقت کنید که در کل از این روش نمی‌توانید برای تقویت لیسنینگ زبان انگلیسی استفاده کنید. این یک روش کمکی است، فقط برای آن که در زمان‌هایی که کار دیگری انجام می‌دهید، کمک کنید که گوشتان به شنیدن زبان انگلیسی عادت کند. مثل زمانی که مشغول شستن ظرف‌ها، دوش گرفتن یا رانندگی هستید. تا جایی که برایتان ممکن است به صدا دقت کنید، اما نگران بخش‌هایی که از دست می‌دهید یا زمان‌هایی که حواستان پرت می‌شود نباشید.

۶. خودتان را از قبل برای مکالمه آماده کنید

هر مکالمه در واقع دو طرف دارد: در یک طرف کسی که صحبت می‌کند و در طرف دیگر کسی که می‌شنود. و این نقش‌ها پیوسته جابه‌جا می‌شوند. بنابراین برای داشتن یک مکالمه خوب، لازم است مهارت لیسنینگ زبان انگلیسی خود را نیز تقویت کنید. یک راه خوب برای آن که از پس یک مکالمه زبان انگلیسی به راحتی بربیایید، این است که از قبل خودتان را برای قرار گرفتن در آن موقعیت آماده کنید.

اجازه بدهید خیلی ساده شروع کنیم: از خودتان چیزی را بپرسید که مخاطب ممکن است از شما بپرسد. حالا فکر کنید چطور می‌خواهید به آن پاسخ بدهید؟ به همین صورت، مکالمه را با خودتان ادامه بدهید. می‌توانید این تمرین را در آینه انجام دهید، یا آن را روی کاغذ بیاورید. اگر واژه‌ای هست که برای این مکالمه نیاز دارید، آن را پیدا کنید و یاد بگیرید.

با تقویت مهارت مکالمه زبان انگلیسی خودتان را برای قرار گرفتن در موقعیت‌های متفاوت آماده کنید، و در آن موقعیت خاص صحبت‌های طرف مقابل را بهتر بفهمید. اگر از قبل بدانید انتظار شنیدن چه چیزی را دارید، درک آن ساده‌تر خواهد شد. برای تمرین بیشتر، به مکالمه‌ها گوش کنید و از آن‌ها یادداشت بردارید.

بیشتر بخوانید: بهترین کتاب های مکالمات روزمره زبان انگلیسی از سطح مبتدی تا پیشرفته

۷. در کلاس های عمومی و خصوصی زبان انگلیسی ثبت نام کنید.

شرکت در کلاس‌های زبان انگلیسی شما را در موقعیتی قرار می‌دهد که هم زبان انگلیسی را بشنوید و هم حرف بزنید. بنابراین به طور مستقیم روی مهارت لیسنینگ زبان انگلیسی شما اثر می‌گذارد. با توجه به سبک یادگیری و شرایط خودتان می‌توانید در هر نوع کلاسی ثبت نام کنید، اما برای استفاده بهتر از کلاس جهت تقویت مهارت شنیداری زبان انگلیسی‌تان برنامه داشته باشید.

اگر در کلاس عمومی شرکت می‌کنید، می‌توانید صدای کلاس را ضبط کنید و بعد از کلاس آن را دوباره بشنوید. به ویژه اگر در طول کلاس با درک کامل بعضی از گفتگوها مشکل دارید، این روش به پیشرفت شما کمک خواهد کرد. زمانی که به صدای کلاس گوش می‌کنید، فهرستی از واژه‌هایی که بیشتر تکرار می‌شوند تهیه کنید. با این روش دایره لغاتتان را افزایش می‌دهید، و تشخیص این واژه‌ها در کلاس برایتان ساده‌تر خواهد شد. پس از آن می‌توانید روی واژه‌های تازه‌تر و سخت تمرکز کنید.

از همکلاسی‌هایتان نیز می‌توانید کمک بگیرید. حتی می‌توانید زمان‌هایی را مشخص کنید، و با هم به یک فایل صوتی گوش کنید و از یکدیگر در مورد مطالبی که از آن فهمیده‌اید یا چیزهایی که متوجه نشده‌اید سوال کنید.

در کلاس‌های خصوصی، فرصت بیشتری برای تعامل با استاد دارید. خیلی دقیق به تلفظ‌ها، استرس کلمات و استرس جمله‌ها دقت کنید. علاوه بر آن برای آن که در زبان انگلیسی مهارت کافی پیدا کنید، باید بر لحن و آهنگ بیان جمله نیز مسلط شوید. این مهارت را نیز می‌توانید با دقت در صحبت‌های استاد زبان انگلیسی‌تان یاد بگیرید.

بیشتر بخوانید: تعداد جلسات کلاس خصوصی زبان انگلیسی برای یادگیری از سطح مبتدی تا حرفه ای

۸. سراغ منابع چالش برانگیز بروید

اگر قصد دارید در لیسنینگ زبان انگلیسی حرفه‌ای شوید، باید کم کم بروید سراغ منابعی که برایتان چالش ایجاد می‌کنند. یعنی چیزهایی که ممکن است وقتی آن‌ها را گوش می‌کنید، خوب متوجه مطلب نشوید. پس نیاز به تمرین بیشتری دارید.

در قدم اول دقت کنید که یادگیری تلفظ درست در زبان انگلیسی اهمیت زیادی دارد. چند فاکتور مهم که در تلفظ طبیعی و درست انگلیسی مؤثر است عبارت است از:

• ادغام‌ها – در زبان انگلیسی خیلی از اوقات، فعل‌ها با ضمیرها ادغام می‌شوند. بهتر است به این شکل‌های خلاصه شده مسلط باشید، زیرا به طور معمول انگلیسی زبان‌ها در زبان محاوره از این فرم‌های خلاصه شده استفاده می‌کنند.
• استرس واژه‌ها، و استرس جملات – محل قرارگیری استرس نیز در زبان انگلیسی اهمیت زیادی دارد. نقش برخی از واژه‌ها که شکل اسم و فعل آن‌ها یکی است را با استفاده از استرس می‌توانید تشخیص دهید. حتی گاهی تغییر محل استرس می‌تواند معنای جمله شما را تغییر دهد.
• لحن بیان – هنگام شنیدن یک فایل صوتی یا گوش کردن به مخاطبتان، به فراز و فرود جمله‌ها دقت کنید. لحن گوینده می‌تواند احساسات یا نگرش او به موضوع را نشان بدهد. در مکالمات گاهی تفاوت بین سوال و یک عبارت خبری را فقط با توجه به لحن می‌توانید متوجه شوید.

تمرین این چند شکل برای رسیدن به مهارت بالا در لیسنینگ زبان انگلیسی ضروری است. اما اگر می‌خواهید کاملاً حرفه‌ای شوید:

به موضوعات متنوعی گوش کنید. خودتان را به شنیدن در مورد چند موضوع خاص محدود نکنید. هر چه موضوعاتی که می‌شنوید متنوع‌تر باشد با واژه‌ها، عبارت‌ها و اصطلاحات بیشتری آشنا می‌شوید. حتی سراغ موضوعاتی بروید که اصلاً از آن‌ها سر در نمی‌آورید.

بیشتر بخوانید: بهترین کتاب های عبارات و اصطلاحات زبان انگلیسی

به صدای گوینده‌هایی گوش کنید که واضح صحبت نمی‌کنند. البته که قرار نیست این کار راحت باشد، قرار است شما را به یک شنونده حرفه‌ای تبدیل کند. بعضی از افراد خیلی سریع صحبت می‌کنند، حتماً گاهی با چنین نمونه‌هایی تمرین کنید. اگر چیزی با سرعت بالا برای تمرین در دسترستان نبود می‌توانید خودتان کمی سرعت فایل صوتی را بالا ببرید، اما گوش کردن به صحبت‌هایی که سرعت طبیعی آن‌ها بالاست، خیلی اثرگذارتر خواهد بود.

لهجه‌های متفاوت را بشنوید. به تمرین کردن یک لهجه خاص اکتفا نکنید. به ویژه هر دو لهجه بریتیش و آمریکایی را در برنامه‌تان قرار دهید. علاوه بر آن می‌توانید به پادکست‌های استرالیایی یا کانادایی نیز گوش کنید.

۹. گوش کردن چند مرحله ای را امتحان کنید

یکی دیگر از روش‌هایی که می‌تواند برای زبان‌آموزان تازه‌کار مفید باشد، گوش کردن به یک فایل صوتی در چند مرحله است. در هر مرحله فقط یک هدف برای شنیدن در نظر بگیرید. بهترین استراتژی این است که اولین بار فقط سعی کنید متوجه بشوید موضوع کلی بحث چیست. لازم نیست روی جزئیات تمرکز کنید، یا نگران واژه‌هایی باشید که متوجه نمی‌شوید. در مرحله دوم با دقت بیشتری به صدا گوش کنید و واژه‌هایی که متوجه نمی‌شوید و بلد نیستید را بیابید. با این کار جزئیات بیشتری از متن را درک خواهید کرد.

حالا که درک بهتری از متن پیدا کرده‌اید، یک بار دیگر به آن گوش کنید و از نکات و جزئیاتی که به نظرتان اهمیت دارد، یادداشت بردارید. بعد برای مرتبه چهارم به فایل صوتی گوش کنید و این بار همه تمرکزتان را روی لحن، لهجه، تن صدا، استرس‌ها و تلفظ واژه‌ها قرار دهید. یادتان باشد هیچ محدودیتی برای دفعات شنیدن به یک فایل صوتی وجود ندارد. اگر احساس می‌کنید با تکرار آن چیزهای جدیدی یاد می‌گیرید، دوباره آن را بشنوید.

۱۰. دایره لغاتتان را افزایش دهید

اگر گوش کردن به اغلب فایل‌های صوتی انگلیسی برایتان سخت است، شاید تعداد واژه‌هایی که بلدید محدود است. هر چه دایره واژگانتان گسترده‌تر باشد، می‌توانید موضوعات متنوع‌تری را بشنوید و درک کنید. بنابراین افزایش دایره لغات شما به طور مستقیم روی مهارت لیسنینگ زبان انگلیسی‌تان اثر خواهد گذاشت.

دقت کنید که بهتر است واژه‌ها را در متن یاد بگیرید. بنابراین حتی می‌توانید همزمان با تمرین لیسنینگ زبان انگلیسی دایره لغاتتان را افزایش دهید. خیلی خوب به تلفظ هر واژه تازه‌ای که یاد می‌گیرید دقت کنید تا بتوانید آن‌ها را در محتواهای صوتی که می‌شنوید تشخیص دهید.

۱۱. آن چه می شنوید را بنویسید

یک روش دیگر برای تمرین مهارت شنیداری زبان انگلیسی این است که یک سخنرانی، پادکست یا فایل صوتی را پخش کنید، و کلمه به کلمه آن را روی کاغذ بنویسید؛ حتماً دقت کنید که به متن این فایل صوتی هم دسترسی داشته باشید، یا سعی کنید آن را بیابید. اگر لازم بود چند بار آن را بشنوید و متن‌تان را کامل کنید. سپس آن‌چه خودتان نوشته‌اید را با متن اصلی مقایسه نمایید و ببینید که کدام قسمت‌ها را درست متوجه نشده‌اید، یا چه واژه‌هایی برایتان تازگی دارد. گاهی می‌توانید سرعت صدا را کم کنید تا بخش‌هایی را که درست متوجه نمی‌شوید با دقت بیشتری گوش کنید. نوشتن متن، تمرکز شما را روی گوش کردن بالا می‌برد و به مرور کمک می‌کند مهارت شما در لیسنینگ زبان انگلیسی بالا برود. علاوه بر آن تاثیر مثبتی نیز بر تقویت مهارت رایتینگ (writing) زبان انگلیسی شما دارد.

پیشنهادهایی برای زبان آموزان تازه کار

اگر به تازگی تمرین مهارت لیسنینگ زبان انگلیسی را شروع کرده‌اید، با دقت قدم بردارید. ناگهان خودتان را در برنامه‌ای قرار ندهید که نتوانید آن را برای مدت طولانی دنبال کنید.

با قدم‌های کوچک شروع کنید. شاید روزی ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زمان مناسبی برای شروع باشد. فقط مطمئن شوید که هر روز آن را انجام می‌دهید. اگر هم چند روز برنامه را کنار گذاشتید، خیلی ساده دوباره به برنامه برگردید.

به چیزهایی گوش کنید که حدود نیمی از آن را بفهمید. اگر با چیزی شروع کنید که متوجه نمی‌شوید، خیلی زود خسته خواهید شد. بنابراین سطح زبان انگلیسی‌تان را در نظر بگیرید.

با خودتان مهربان باشید. پیشرفتتان را در نظر بگیرید و برای پیشرفت‌های کوچک به خودتان جایزه بدهید. تقویت مهارت لیسنینگ انگلیسی به مرور زمان اتفاق می‌افتد.

بیشتر بخوانید: غوطه‌ وری (Immersion)، بهترین روش تقویت زبان انگلیسی

یادتان باشد: مهم نیست چقدر آرام پیشرفت می‌کنید، هنوز هم از کسانی که هیچ تلاشی نمی‌کنند چند قدم جلوترید.

سخن پایانی

منتظر چه هستید؟ دست به کار شوید و برنامه‌تان را برای یادگیری لیسنینگ زبان انگلیسی بریزید. همان‌طور که گفتیم حتی اگر هدف اصلی شما تقویت مهارت مکالمه زبان انگلیسی (Speaking) است، تمرین لیسنینگ در پیشرفت شما بسیار مؤثر خواهد بود.

در تقویت مهارت شنیداری زبان انگلیسی باید صبور باشید. برای آن که بتوانید میزان پیشرفت خود را اندازه بگیرید، فهمیدن یک فایل صوتی مشخص را پس از بازه زمانی معینی تمرین، هدف قرار دهید. از روش‌هایی که روی پیشرفت مهارت شنیداری شما اثر گذاشته برای ما هم بنویسید.

منابع:

• fluentu.com
• preply.com
• engfluent.com
• leonardoenglish.com
• heylady.io