بهترین و موثرترین رمان ها برای یادگیری زبان عربی

یکی از مهم‌ترین مزایای یادگیری زبان عربی این است که می‌توانیم متون زبان عربی، داستان‌ها و رمان‌های عربی را به زبان اصلی‌شان بخوانیم و در کتار تقویت‌های مهارت‌های خواندن، از ادبیات غنی و شیرین زبان عربی هم لذت ببریم.

به همین دلیل هم قرار است در این مقاله با بهترین رمان‌های زبان عربی برای سطوح مختلف )مبتدی تا پیشرفته) آشنا شویم.

در ادامه می‌خوانید:

• یادگیری زبان عربی با خواندن رمان
• معرفی تعدادی از برترین نویسندگان ادبیات عرب
• بهترین رمان‌ها برای یادگیری زبان عربی در سطح مبتدی
• بهترین رمان‌ها برای یادگیری زبان عربی در سطح متوسط
• بهترین رمان‌ها برای یادگیری زبان عربی در سطح پیشرفته
• دیگر روش‌های یادگیری زبان عربی
• سخن آخر

یادگیری زبان عربی با خواندن رمان

ادبیات غنا عرب بیانگر و زبان و فرهنگ مردم عرب است و یکی از منابع الهام برای ادبیات مدرن جهان به شمار می‌رود. تعدادی از رمان‌های ادبی عرب به فضای جهانی راه یافتند و در زمره ادبیات جهانی بشری طبقه بندی شدند و همچنین نویسندگان عرب برای ادبیات خود جوایز بین المللی را از آن خود کردند.

در ادامه ده مورد از برترین رمان‌های عربی را به شما معرفی می‌کنیم، تا با خواندن آن‌ها هم‌زمان با یادگیری عربی، شاهد برخی از غنی‌ترین شاهکار‌های ادبی باشید. اما در ابتدا به تعدادی از نویسندگان برجسته ادبیات عرب که در این مقاله به بهترین آثار آن‌ها پرداخته می‌شود، اشاره می‌کنیم.

معرفی تعدادی از برترین نویسندگان ادبیات عرب

۱. نجیب محفوظ (Naguib Mahfouz)

نجیب محفوظ در سال ۱۹۱۱ در قاهره متولد شد و از هفده سالگی شروع به نویسندگی کرد. اولین رمان او در سال ۱۹۳۹ منتشر شد و ده رمان دیگر قبل از انقلاب ژوئیه ۱۹۵۲ مصر نوشته شد، زمانی که او برای چندین سال از نوشتن دست کشید. با این حال، یکی از رمان‌های او در سال ۱۹۵۳ مجدداً منتشر شد و ظهور سه گانه قاهره، بین القسرین، قصر الشوق، سکریا (میان قصرها، کاخ حسرت، قندخانه) در سال ۱۹۵۷ او را در سرتاسر جهان عرب به شهرت رساند (که در ادامه درمورد این سه گانه بیشتر توضیح داده‌ایم).

مهم‌ترین آثار:

• سه‌گانه (السكرية، بين القصرين، قصر الشوق)   (The Cairo Trilogy)
• الزقازيق (Zaabalawi)
• الشحاذ (The Beggar)
• السمان والخريف (Autumn Quail)

۲. غسان کنفانی

غسان فیض کنفانی در سال ۱۹۳۶ در عکا (عکا) در زمان اشغال فلسطین توسط بریتانیا در خانواده فیض وکیل و همسرش عایشه السلیم به دنیا آمد. این زوج هشت فرزند داشتند. غسان فرزند سوم بود. او در جوانی در کالج معروف کالج فررس، یک مدرسه مبلغان کاتولیک فرانسوی در یافا (یافا فعلی) تحصیل کرد، اما نتوانست تحصیلات خود را در آنجا تمام کند. در سال ۱۹۴۸، در سن ۱۲ سالگی،به همراه خانواده ابتدا به لبنان و سپس به دمشق پایتخت سوریه مهاجرت کردند. کنفانی در مقاله کوتاه خود به نام «سرزمین پرتقال‌های غمگین» خاطرات خود را از تجربیات دوران کودکی خود بیان کرد.

مهم‌ترین آثار:

• العودة إلى حيفا (Returning to Haifa)
• رجال في الشمس (Men in the sun)
• أرض البرتقال الحزين (The Land of Sad Oranges)
• كل ما تبقى لك (All That’s Left to You)
• أم سعد (Umm Saad)

۳. جبران خلیل جبران

جبران خلیل جبران نویسنده، شاعر و هنرمند لبنانی-آمریکایی بود. او در سال ۱۸۸۳ در شهر بشری لبنان به دنیا آمد و در سال ۱۸۹۵ به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد. جبران با آثار ادبی و هنری خود شهرت جهانی پیدا کرده است. از مهمترین آثار او می‌توان به رمان “النبی” اشاره کرد که در سال ۱۹۲۳ منتشر شد و به یکی از مهمترین آثار ادبیات عربی در قرن بیستم تبدیل شد. او همچنین آثار هنری و مجسمه‌های بسیاری را به وجود آورد که فلسفه شخصی او را با زیبایی و بیانیه‌ای قوی نشان می‌دهد. جبران نماد آزادی، بازگشت به طبیعت و تنوع فرهنگی بود. آثار او بر تبادلات بین فرهنگ‌های مختلف تأکید داشت. جمله شهرت‌آور جبران “هیچ وطنی وجود ندارد، زیرا زمین تنها خانه ماست” است.

مهم‌ترین آثار:

• النبی (The Prophet)
• الأرواح المتمردة (The Madman)
• البستان (The Garden of the Prophet)
• العاشق (The Broken Wings)
• البحر والجواهر (The Sea and the Mirrors)
• الرسام (The Painter)

۴. محمد شکری

محمد شکری (چوکری) نویسنده مراکشی ادبیات مدرن عرب که او را یکی از برجسته‌ترین نویسندگان مراکش می‌دانند. زندگینامه جنجالی او به نام «فقط نان» که سه دهه پیش منتشر شد، به ۱۹ زبان ترجمه شده است و به جایگاه بین المللی دست یافته است، اگرچه تا سال ۲۰۰۱ در مراکش ممنوع بود. در خانواده‌ای فقیر متولد شد. شکری در سال ۱۹۴۳ به طنجه نقل مکان کرد و در آنجا به عنوان یک ولگرد زندگی کرد و او در سن ۲۰ سالگی خواندن را یاد گرفت و سرانجام معلم شد. او دوست ژان ژنه، پل بولز و تنسی ویلیامز بود. بولز مقیم دیرینه مراکش بود که این کتاب را به انگلیسی به نام «فقط نان» ترجمه کرد. شکری تا آخرین سال‌های زندگی‌اش، مدیریت بحث‌های ادبی را در یک بار آمریکایی در طنجه بر عهده داشت.

مهم‌ترین آثار:

• ولد الغلابة (Overpowering is born)
• الحب في الطفولة (Childhood love)
• عندما يذوب الحديد (when iron melts )
• الخبزالحافی (For Bread Alone)

بهترین رمان‌ها برای یادگیری زبان عربی در سطح مبتدی

۱. رمان «خاطرات تن» (Memory in the Flesh) نوشته احلام مستغانمی

رمان «خاطرات تن» نویسنده الجزایری احلام مستغانمی یکی از پرتیراژترین، چاپ‌شده‌ترین، خوانده‌شده‌ترین و پرافتخارترین آثار روایی جهان عرب در دو دهه گذشته است. تیراژ رمان محدود به جهان عرب نبود، بلکه به تعدادی از زبان‌های بین المللی ترجمه شد، زیرا بیش از یک بار در نسخه‌های انگلیسی و فرانسوی آن چاپ شد (در فرانسه توسط یکی از انتشارات معتبر منتشر شد) و همچنین به ایتالیایی، آلمانی، اسپانیایی، چینی و کردی ترجمه شد.

این رمان حول رابطه عاشقانه نقاشی به نام خالد بن طوبال است که در جریان جنگ الجزایر دستش را از دست داده است و دختری الجزایری به نام حیات، که دختر یک مبارز الجزایری در جریان انقلاب آزادی‌بخش علیه نیروهای فرانسوی و از دوستان خالد بود. اما زمانی که یکی از دوستان خالد به نام زیاد، یکی از فعالان انقلاب فلسطین وارد خط داستان می‌شود پیچیدگی‌های حوادث بیشتر شده و ماجرا به سمت ازدواج حیات با یک شخصیت با نفوذ الجزایری پیش می‌رود، این ماجرا وقتی بیشتر به هم گره می‌خورد، که او را در تقابل با سنت ها و آداب و رسوم جامعه خود قرار می‌دهد. در حالی که شرایط خالد را در مسیر دیگری سوق داد که با درهم شکستن تمام رویاهای او به پایان رسید.

۲. احکام (The Commandments) اثر عادل عصمت

کتاب احکام اثر عادل عصمت خانواده دار سلیم در مصر علیا در طول چندین نسل، از مصر دهه ۱۹۲۰، از زمان سلطنت، انقلاب ژوئیه ۱۹۵۲ و عبدالناصر تا سادات و جنگ اکتبر ۱۹۷۳ را به تصویر می‌کشد. پدربزرگ عبدالرحمن به نوه خود ۱۰ فرمان می‌دهد تا به او کمک کند تا سختی‌های زندگی را تحمل کند، از خوشی‌های آن لذت ببرد و از وسوسه‌ها دوری کند. اگرچه ممکن است او آن‌ها را رعایت نکند، اما این دستورات تأثیر مهمی در طول زندگی او می‌گذارند. در هر فصل پدربزرگ یکی از آن‌ها را ارائه می‌دهد و بخشی از داستان خانواده بیان می‌شود. این دستورات نشان دهنده خرد پدربزرگ است و او می‌خواهد آن را به نسل‌های آینده منتقل کند.

۳. رمان «فقط نان» (For Bread Alone) نوشته محمد شکری

رمان «فقط نان» نوشته محمد شکری نویسنده مراکشی مسیری متفاوت دارد. این متن مهیج در سال ۱۹۷۲ به زبان عربی نوشته شد، اما تا سال ۱۹۸۲ راه خود را برای انتشار ندید. یک سال پس از انتشار توسط نویسنده مراکشی طاهر بنژلون و انتشارات معروف Maspero به زبان فرانسوی ترجمه شد. نه سال قبل از آن، ترجمه انگلیسی آن با امضای پل بولز نویسنده آمریکایی که در شهر طنجه (شمال مراکش) زندگی می‌کرد و با محمد شکری دوستی نزدیک داشت، منتشر شد و بعدها این رمان به حدود چهل زبان دیگر نیز ترجمه گشت که آن را به یکی از پرترجمه‌ترین رمان‌های عربی تبدیل کرد.

محمد شکری در این رمان – که به عنوان یک زندگی نامه طبقه بندی می‌شود – فصل‌های هیجان انگیزی از زندگی شخصی و خانوادگی خود و فقر و بدبختی و خشونتی که به ویژه از جانب پدرش به او تحمیل شده بود را روایت می‌کند و از این طریق در معرض بسیاری از تابو‌های اخلاقی و اجتماعی قرار گرفت.

بهترین رمان‌ها برای یادگیری زبان عربی در سطح متوسط

۴. یک اتاق کافی نیست (One Room Is Not Enough) اثر سلطان العمیمی

یک اتاق کافی نیست قهرمان رمان را به تنهایی در اتاقی عجیب از خواب می‌بیند. او نمی‌داند چگونه سر از آنجا در آورده است و هیچ راهی برای فرار وجود ندارد. از طریق سوراخ کلید در، او متوجه می‌شود که شخص دیگری در اتاق مجاور زندگی عادی دارد. این شخص شبیه او است، مانند او رفتار می‌کند و سرگرمی های مشابهی دارد، اما نمی‌تواند با او ارتباط برقرار کند. در اتاق او کتابی با عنوان انتخاب‌های تنها را پیدا می‌کند که نام او به عنوان نویسنده روی جلد است. کتاب یک مقدمه عجیب دارد، اما صفحات باقی مانده خالی است. او در تلاش برای فرار از انزوای خود، صفحات خالی را با تاریخچه عجیب و غریب خانواده اش پر می‌کند و به دنبال آن به شرح تجربیات خود را در اتاق طبق آنچه هنگام جاسوسی از همسایه خود از طریق سوراخ کلید می‌بیند می‌پردازد.

۵. رمان «فصل مهاجرت به شمال» (Season of Migration to the North) اثر طیب صالح

رمان «فصل مهاجرت به شمال» از زمان انتشارش در لبنان، در اواخر دهه شصت قرن گذشته مورد توجه رسانه ها، محافل فرهنگی و سیاسی داخل و خارج از جهان عرب قرار گرفته است.

این میزان از علاقه به این رمان ناشی از ماهیت و فضای مربوط به زمانی است که مصادف با مرحله اول استقلال بسیاری از کشورهای عربی از اشغال خارجی، و آغاز ظهور نسل جدید عرب بود، که مباحثی پیرامون هویت، میراث، آرزوی آزادی، عزت و دموکراسی را دنبال می‌کند.

قهرمان رمان مصطفی سعید، دانشجوی سودانی است که برای یک مأموریت تحصیلی به بریتانیا فرستاده می‌شود و در آنجا هجمه‌ها و آشوب‌های زیادی را به راه می‌اندازد، گویی در حال تسویه حساب با استعمار انگلیس است. این اتفاقات با آشنایی مصطفی سعید با دختری انگلیسی به نام جین موریس به پایان می‌رسد. روابط آن‌ها قبل از اینکه توسط اختلافات و درگیری‌ها متزلزل شود، به ازدواج تبدیل می‌شود که منعکس کننده اندازه شکاف فرهنگی و اجتماعی بین شرق و غرب است. هفت سال بعد، او به زادگاهش در سودان باز می‌گردد تا با راوی داستان که او نیز در بریتانیا زندگی می‌کرد، ملاقات کند.

۶. تابستان با دشمن (Summer with the Enemy) اثر شهلا عجیلی

تابستان با دشمن داستان لمیس را روایت می‌کند که پس از فرار از جنگ در کشور خود، به شهر کلن آلمان می‌رسد تا با نیکلاس، استاد دانشگاه مونیخ ملاقات کند، که از او استقبال می‌کند و او را قادر می‌سازد تا تحصیلاتش را در دانشگاه مونیخ ادامه دهد. در دهه ۱۹۸۰، نیکلاس راه ستاره شناس عرب البطانی را دنبال کرد و تابستانی را در شهر رقه در سوریه گذراند. هنگام تحقیق و بررسی آسمان با مادر لمیس، نجوا آشنا شد و عاشق او شد. خواستگاری لمیز را آزرده‌خاطر می‌کند و نیکلاس دشمن قسم خورده او می‌شود. در این رمان از زبان لامیس سی و چند ساله، داستان سه نسل از زنان را می‌شنویم و با تاریخ منطقه عربی و مناطق اطراف آن در طول یک قرن آشنا می‌شویم. در این رمان، در عنوان آن که «تابستان با دشمن» می‌باشد، منظور از دشمن، همان نیکلاس است که راه خود را به خانه و خانواده لمیس پیدا کرده است.

بهترین رمان‌ها برای یادگیری زبان عربی در سطح پیشرفته

۷- جنگ دوم سگ (The Second War of the Dog) اثر ابراهیم نصرالله

این رمان با استفاده از تکنیک‌های فانتزی و علمی تخیلی دگرگونی های زشت جامعه و واقعیت را به نمایش می‌گذارد. این فیلم بر شخصیت اصلی که فردی فاسد است تمرکز می‌کند، شخصی که از یک مخالف رژیم به یک افراطی بی وجدان تبدیل می‌شود و گرایش به وحشی گری ذاتی در جوامع و انسان‌ها را آشکار می‌کند. اینکه حرص تشدید می‌شود و ارزش های انسانی نادیده گرفته می‌شود، تا زمانی که همه چیز حلال و مجاز شود، حتی خرید و فروش جسم و جان مردم.

۸. سه‌گانه نجیب محفوظ (The Naguib Mahfouz Trilogy)

اتحادیه نویسندگان عرب (Arab Writers Union) معتقد است که سه‌گانه نجیب محفوظ نویسنده عرب متشکل از «میان دو قصر» (۱۹۵۶)، «کاخ آرزو» (۱۹۵۷) و «سکریه» (۱۹۵۷) بهترین رمان تاریخ است. پس از انتشار، این سه‌گانه مورد توجه منتقدان زیادی قرار گرفت و حتی نجیب محفوظ را که پیش از این حدود ۱۵ سال از نادیده گرفته شدن توسط منتقدان رنج می‌برد، شگفت زده کرد. این آثار بعداً در محافل فرهنگی خارج از کشور، مانند مصر، طنین انداز شد. این سه‌گانه در اواسط دهه ۱۹۸۰  به فرانسوی ترجمه شد. زمانی که محفوظ در سال ۱۹۸۸ برنده جایزه نوبل ادبیات شد، علاقه جهانی به نوشته‌های او افزایش یافت، به ویژه سه گانه که به چندین زبان بین المللی دیگر ترجمه شد.

وقایع کل سه‌گانه حول مسیر یک شخصیت از کودکی تا نوجوانی، جوانی و بزرگسالی در پایتخت، قاهره، می‌چرخد، که نویسنده از آن فضا، محیط و نام خیابان‌های رمان را گرفته است. نجیب محفوظ آن سه گانه را به سبکی واقع گرایانه نوشت که یک ناشر فرانسوی را بر آن داشت تا او را فلوبر مصری توصیف کند (پیشگام مکتب رئالیستی در ادبیات فرانسه، گوستاو فلوبر). بنابراین، بعد انسانی در سه گانه غالب است و همچنین شخصیت غالب در آن به روانشناسی شخصیت‌ها، شرایط آن‌ها و شرایط اجتماعی آن‌ها در محیط قاهره‌ای می‌پردازد که نویسنده تا زمان مرگش در آن زندگی می‌کرد. تعدادی از منتقدان بر این باورند که نویسنده این سه گانه در رمان خود تحت تأثیر سه مکتب ادبی غربی قرار گرفته است: رئالیسم که توسط نویسندگان بالزاک و فلوبر نمایندگی می‌شود، ناتورالیسم با نمایندگی امیل زولا و مکتب ادواردی رمان نویسان انگلیسی.

۹. زنان بدون رد (Women Without Trace) اثر محمد أبي سمرا

زنان بدون رد ما را با زنانی آشنا می‌کند که در نتیجه جنگ طولانی لبنان (۱۹۷۵-۱۹۹۰) در سراسر جهان پراکنده شده اند. داستان های آن‌ها از دهه ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۵، از بیروت تا جنوب لبنان، لس آنجلس، پاریس و ورسای روایت شده است. ماریان، هنرمند ارمنی اهل بیروت، در طول جنگ، عضو سلولی از هنرمندان و شخصیت‌های فرهنگی حزب کمونیست لبنان بود. او اکنون ۶۰ ساله است و در دهه ۱۹۸۰ به لس آنجلس و ورسای مهاجرت کرده است، در انزوای خودخواسته زندگی می‌کند و به زندگی خود، از جمله زندگی دوست زنش که یک روزنامه نگار کمونیست است، می‌پردازد. در پاریس، ماریان با سارا، یک زن جوان لبنانی ۳۰ سال کوچکتر از خود که به سختی از یک بمب گذاری انتحاری فرار کرد، برخورد می‌کند و قسمت هایی از زندگی پر دردسر خود در دمشق را به مسکو و بیروت نقل می‌کند. شخصیت‌های «زنان بدون رد» تأثیری را که ریشه‌ها و هویت‌های اجتماعی‌شان بر سرنوشت‌شان گذاشته است و اینکه چگونه علیه این هویت‌ها شورش کرده‌اند تا به‌عنوان افرادی با اراده‌ای خاص ظاهر شوند را بررسی می‌کنند.

۱۰. رمان مردان در خورشید (Men in the Sun) اثر غسان کنفانی

این رمان به چندین زبان بین المللی ترجمه شد و شهرت خود را با توجه به جایگاهی که آرمان فلسطین در وجدان جهانی در دهه شصت قرن گذشته داشت، به دست آورد.

رمان «مردانی در خورشید» نوشته غسان کنفانی نویسنده فلسطینی به تراژدی آوارگی و پناهندگی فلسطینی‌ها از زمان اشغال سرزمین‌هایشان پرداخته است. راه‌های سفر فلسطینی‌ها به عراق در طول سفر جمعی دشوار از طریق قاچاق از بصره در جنوب عراق به کویت که در آن زمان نماد ثبات و ثروت بود، در هم تنیده شده است. اما آن سفر که عنوان امید داشت، تبدیل به سفر مرگ در صحرای نزدیک نقطه مرزی کویت شد، خفگی در مخزن آبی که توسط کامیونی که رانده آن «ابو الخیظرون» بود.

۱۱. پیامبر (The Prophet) اثر جبران خلیل جبران

کتاب “النبی” یا “The Prophet” نوشته جبران خلیل جبران در سال ۱۹۲۳ منتشر شد. این کتاب بعداً به زبان‌های مختلفی، از جمله به زبان فارسی ترجمه شده است. پیامبر یکی از مهمترین آثار ادبیات عربی در قرن بیستم است.

کتاب “النبی” داستان اندرزهای فردی به نام “المصطفی” است و شامل مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه و بیانیه‌های فلسفی در مورد زندگی، عشق، دوستی، زندگی خانوادگی، مرگ و زندگی پس از مرگ می‌باشد. سبک نثر جبران در این کتاب بسیار زیبا، شاعرانه و به شدت تأثیرگذار است. همچنین، این کتاب به عنوان یکی از مهمترین اثرهای جبران و یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های جهان شناخته می‌شود.

سخن پایانی

یادگیری زبان عربی با خواندن رمان یک راه جالب و موثر برای بهبود مهارت‌های زبانی شما است. این روش برای افرادی که تاحدودی با زبان عربی آشنایی دارند و می‌خواهند به سطح بالاتری از مهارت در زبان عربی برسند، مفید است.

یکی از راه‌های موثر برای شروع یادگیری زبان عربی با رمان، انتخاب کتاب‌های موثر در یادگیری عربی است که برای خواندن در سطح زبانی شما مناسب باشد. به عنوان مثال، اگر شما تازه برای یادگیری زبان عربی اقدام کرده‌اید، بهتر است با کتاب‌های سطح پایین‌تر شروع کنید و سپس به سطوح پیشرفته‌تر بروید.

در کل، یادگیری زبان عربی با رمان یک روش مفید و جذاب است که می‌تواند به شما در بهبود مهارت‌های زبانی کمک کند. با انتخاب کتاب‌هایی مناسب برای سطح خود و برنامه‌ریزی مناسب، می‌توانید در یادگیری زبان عربی پیشرفت کنید.

منابع:

• arabicfiction.org
• arabiclanguageonline.com
• lexody.com