چطور زبان آموز را درگیر موضوع کلاس کنیم؟ ۱۵ راهکار
درگیر کردن زبان آموز در موضوع کلاس یکی از دغدغه‌های همه معلم های زبان است که تأثیر قابل توجهی بر کیفیت یادگیری آنها دارد. در دنیای امروز، تسلط به زبان‌های مختلف نه تنها یک مهارت ضروری است، بلکه درک و ارتباط بین فرهنگ‌ها و جوامع مختلف را تسهیل می‌کند. از این رو، برای بالا بردن تمرکز و یادگیری زبان آموزان توجه به روش‌ها و استراتژی‌هایی که آنها را به صورت فعال و پرشور درگیر کلاس می‌کنند، امری اساسی و ضروری است.
در ادامه می‌خوانید:
- دلایل ایجاد جذابیت کلاس برای زبان آموز
- استراتژی‌های پویا و نگهداشتن کلاس
- راهکارهای درگیر کردن زبان آموز با موضوع کلاس
- تکنیک‌هایی برای یک شروع موثر
- سخن پایانی
یادگیری زبان در محیط کلاسی، چالش‌های خاص خود را دارد. زبان آموزان ممکن است به دلایل مختلفی مانند عدم تمایل، کمبود انگیزه، یا تجربه‌های نامطلوب از یادگیری زبان در گذشته، به صورت کامل درگیر فرآیند یادگیری نشوند. این امر می‌تواند تأثیرات منفی بر تجربه آموزشی آنها داشته باشد و درنتیجه، تلاش‌های معلمان برای ارتقاء کیفیت آموزش را دچار محدودیت کند. برای عبور از تمام این موضوعات در ابتدا باید با چالش‌های پویا نگه داشتن کلاس آشنا شوید تا بتوانید بر آنها غلبه کنید و زبان آموز را بیشتر درگیر کلاس کنید. ولی قبل از اینکه به چالش ها و راهکارهای ازبین بردن آنها بپردازیم دلایل اینکه چرا باید کلاس را برای زبان اموز جذاب نگه داریم بررسی می کنیم.
دلایل ایجاد جذابیت کلاس برای زبان‌آموز
داشتن یک کلاس جذاب و پر انگیزه برای زبان آموزان اهمیت بسیاری دارد و دلایل گوناگونی وجود دارد که باعث شده این موضوع پررنگ تر از گذشته باشد. در ادامه به این دلایل می‌پردازیم:
۱. افزایش انگیزه و تعامل
کلاس‌های جذاب و انگیزشی باعث افزایش انگیزه برای مشارکت فعال زبان آموز در فرایند یادگیری می‌شود. زمانی که زبان آموزان احساس می‌کنند که در یک محیط دلپذیر و پویا حضور دارند، احتمال ادامه تلاش و تعهد به یادگیری زبان بیشتر می‌شود.
چنین کلاس هایی با استفاده از فعالیت‌ها و تکنیک‌های متنوع تعاملی، باعث می‌شود زبان آموز احساس تعلق بیشتری به کلاس داشته باشند و تمایل بیشتری به تعامل با دیگر زبان آموزان داشته باشند. این تعامل‌ها به طور مستقیم به افزایش درگیری زبان آموزان به موضوع کلاس کمک می‌کنند.
۲. ارتقاء یادگیری موثر
زمانی که کلاس گروهی یا کلاس خصوصی زبان برای زبان آموزان جذاب به نظر برسد، درک مطالب بیان شده و ماندگاری این یادگیری برای او بیشتر خواهد شد. این کلاس علاوه بر افزایش سرعت یادگیری، باعث تسهیل فهم مفاهیم پیچیده‌تر نیز می‌شود.
۳. کاهش خستگی و روتین
کلاس‌های تکراری و بی‌انگیزه می‌توانند زبان آموزان را به سمت خستگی بکشانند. از طرف دیگر، کلاس‌های جذاب با ارائه چالش‌ها و فعالیت‌های متنوع، از خستگی زبان آموزان جلوگیری می‌کنند.
بیشتر بخوانید:
- راهکارهای جذب کودکان بدون انگیزه در کلاس زبان
- چطور کلاس خصوصی خسته کننده ای نداشته باشیم؟
- نکات تدریس خصوصی زبان به صورت حرفه ای
استراتژی‌های پویا نگهداشتن کلاس
۱- خلاقیت داشته باشید.
استفاده مداوم از یک الگوی تدریس ثابت ممکن است کلاس را کسل کننده کند. برای افزایش جذابیت و مشارکت دانش‌آموزان، به صورت دوره‌ای استراتژی‌های تدریس خود را با فعالیت‌های جدید و نوآورانه ترکیب کنید. همچنین با صحبت کردن با معلمان دیگر ایده های جدید می توانید از آنها بگیرید.
| امتحان کردن بخش‌های جدید از ابزارهای تدریس می‌تواند در آموزش شما تنوع ایجاد کند. یک فعالیت یا روش تدریس جدید می‌تواند برای جذب دانش‌آموزانی که تاکنون به سختی جلب شده‌اند، موثر باشد. |
بیشتر بخوانید:
۲- استراحت مغزی
به طور دوره‌ای به زبان آموزان استراحت بدهید. این فعالیت‌ها فرصتی کوتاه را فراهم می‌کنند تا دانش‌آموزان قبل از ادامه کارهای درسی، تمرکز خود را بازیابی کنند. می‌توانید لیستی از ۲۰ وقفه مغزی را در منابع مختلف پیدا کنید.
۳- زبان آموز را درگیر کنید.
زبان آموزان را از ابتدای درس درگیر کنید. این می‌تواند هر چیزی باشد که علاقه زبان آموز را برانگیزد، ارتباط ایجاد کند یا باعث ایجاد کنجکاوی در موضوع درس شود، به عنوان مثال: یک حکایت شخصی مرتبط، موضوع یک بازی فکری یا سوال چالشی، یک نمونه تاریخی یا یک منبع چند رسانه‌ای. موضوعی که برای این کار انتخاب می‌کنید شما باید کوتاه و مرتبط با هدف و موضوع درس باشند. این یک روش مؤثر است که زبان آموز را برای موضوع اصلی آموزشی درگیر می‌کند.
۴- بخندید و لذت ببرید.
استفاده از طنز و خنده در طول درس می‌تواند محیطی سرگرم‌کننده ایجاد کند و روحیه زبان‌آموزان را بالا ببرد. از خنده و شوخی با زبان‌آموزانتان لذت ببرید و اجازه دهید آنها نیز از شما بخندند.
۵- آموزش را با بازی توأم کنید.
بازی‌ها یکی از راه‌های قدرتمند برای جلب توجه زبان آموزان و ایجاد مشارکت فعال در فرآیند یادگیری هستند. با اضافه کردن عناصری مانند سطوح مختلف، پاداش‌ها و رقابت‌ها به فعالیت‌های درسی، می‌توانید یادگیری را به یک بازی تبدیل کنید. در این راستا می‌توانید از برنامه‌های آموزشی بازی‌سازی شده استفاده کنید که این امور را برای شما ساده‌تر می‌کنند. پیاده کردن تدریس به کمک بازی می‌تواند به شما کمک کند تا یادگیری را جذاب‌تر کنید و دانش‌آموزان را به عملی کردن مهارت‌های مختلف ترغیب کنید.
۶- بر کشف و تحقیق تمرکز کنید.
گاهی اوقات بهترین راه برای تعامل با زبان آموزان این است که از مسیر آموزشی تعیین‌شده کنار بایستید و آنها را به کشف و تحقیق خودشان تشویق کنید. اجازه دهید بدون هدایت مستقیم شما، خودشان به تفکر انتقادی و خلاقانه بپردازند. آنها ممکن است مسیرهای مختلفی را برای یادگیری انتخاب کنند که به آنها علاقه دارند.
این بدین معناست که شما به‌جای تدریس به آنها وسایل و مواد آموزشی متنوعی ارائه دهید و آنها را در اکتشاف مفاهیم و ایده‌ها تشویق کنید. این روش تعامل با زبان آموزان آموزان به آنها اجازه می‌دهد تا مهارت‌های تحلیلی و تفکر کاربردی را تقویت کنند و به صورت فعال در فرآیند یادگیری شرکت کنند.
۷- سؤالات خوبی بپرسید.
یکی از راه‌های موثر برای تعامل با زبان آموزان، پرسیدن سؤالات خوب است. این سؤالات باید به گونه‌ای باشند که زبان آموزان را به شرکت فعال در بحث‌های جذاب و پرمحتوا ترغیب کند. ویژگی‌های یک سؤال خوب عبارت است از:
- پرسش‌های باز: سؤالاتی که به پاسخ‌های بله/خیر محدود نشوند و دانش‌آموزان را به تفکر و بیان نظرات مختلف ترغیب کنند.
- سوالات عمیق: سؤالاتی که پاسخ‌های پیچیده‌تر و با عمقی را انتظار می‌دهند.
- منصفانه بودن: سؤالاتی که به عنوان یک فرصت برای شنیدن نظرات دانش‌آموزان مطرح می‌شوند، نه فقط به دنبال پاسخ درست.
| هنگامی که دانش‌آموزان به یک سؤال پاسخ می‌دهند، بحث‌های بیشتری را ترتیب دهید و از آنها بخواهید نظرات خود را با دقت بیشتری توضیح دهند. این تعاملات به بهبود تفکر کریتیکال و مهارت‌های تفکری زبان‌آموزان کمک می‌کنند. |
به عنوان مثال با طرح یک سوال در مورد یک موضوع جذاب برای زبان آموزان و ایجاد بحث در مورد آن، علاوه بر به چالش کشیدن مهارت‌های شنیداری و مکالمه می‌توانید مهارت آنها در گرامر را نیز بسنجید.
۸- از رسانه‌های ترکیبی استفاده کنید.
محتوای آموزشی را در رسانه‌های مختلف از جمله منابع ویدئویی، صوتی و دیجیتالی ارائه دهید. استفاده از این روش یک تغییر خوشایند نسبت به صرفا استفاده از کاغذ و خودکار است که زبان آموزان ما معمولاً با آنها همراه هستند، است. همچنین به دلیل ارتباط مستقیم و مرتبطی که با دنیای دیجیتالی که در آن زندگی می‌کنند برقرار می‌کند، برای زبان آموزان با جذابیت بیشتری همراه است.
بیشتر بخوانید:
- استفاده از تکنولوژی و فناوری های روز در تدریس زبان
- قوی ترین شبکه های اجتماعی برای یادگیری زبان
- یادگیری زبان انگلیسی با بازی سازی یا گیمیفیکیشن
راهکارهای درگیر کردن زبان آموز با موضوع کلاس
همانطور که توضیح دادیم تلاش برای افزایش جذابیت کلاس برای زبان آموز، ظرفیت یادگیری او را بیشتر می‌کند؛ در نتیجه بهره وری کلاس را بالا می برد. برای درگیر کردن زبان آموزان با موضوع کلاس، می‌توانید از روش‌ها و تکنیک‌های متنوعی استفاده کنید که تازگی، تعامل و تجربه‌ی عملی را در فرآیند یادگیری زبان به وجود آورند. در ادامه، تعدادی از این روش‌ها را معرفی می‌کنیم، با ترکیب این روش‌ها و تکنیک‌ها، می‌توانید موضوع کلاس را به یک تجربه جذاب، تعاملی و یادگیری عمیق تبدیل کنید و زبان آموزان را به صورت فعّال درگیر کنید.
۱- استفاده از داستان‌ها
داستان‌ها جذابیت بسیاری دارند و زبان آموزان را به دنیایی جدید می‌برند. از داستان‌های کوتاه یا کتاب‌های آموزشی با محتوای جالب استفاده کنید و سپس با طرح سوالات، بحث و تبادل نظر در مورد داستان را تشویق کنید. می‌توانید یک داستان را به دو یا سه قسمت تقسیم کنید و در هر جلسه یک قسمت از داستان را به آنها ارائه دهید. یا حتی می‌توانید از زبان آموزان خود بخواهید ادامه داستان را به سلیقه و فکر خود بنویسند. این روش باعث می‌شود آنها در تعطیلات هم درگیر موضوع زبان شوند و از ایجاد روند تکراری جلسات جلوگیری می‌کند.
بیشتر بخوانید: جذابترین رمان های یادگیری انگلیسی برای کودکان
۲- بازی‌ها و فعالیت‌های گروهی
بازی‌ها و فعالیت‌های گروهی می‌توانند چالش‌های جذابی در محیط کلاس ایجاد کنند. از بازی‌های کلمه‌پردازی، جمله سازی و… برای تعامل زبان آموزان با محتوای درسی استفاده کنید. این کار تجربه یادگیری را برای آنها لذت بخش تر خواهد کرد. در ادامه روش استفاده از هر کدام از این بازی‌ها را بیشتر توضیح می‌دهیم.
| ۱. بازی کلمه‌پردازی | در این بازی، کلمات یا جملات از متن درسی را تفکیک کرده و به زبان آموزان تکلیف دهید تا کلمات را مجدداً ترکیب کرده و جملات یا داستان‌های مختلفی ایجاد کنند. این بازی علاوه بر تقویت دایره واژگان، مهارت‌های ساخت جمله و خلاقیت زبانی زبان آموزان را تقویت می‌کند. |
| ۲. شبیه‌سازی‌های جمله‌ها در موقعیت واقعی | از زبان آموزان بخواهید تا خود را در موقعیت‌های مختلفی که در کتاب وجود دارد قرار دهند و به طور شفاهی نقش آفرینی کنند. برای مثال به یک مرکز خرید فرضی رفته اند، ممکن است از چه رنگ لباسی خوششان بیاید و چه دیالوگ‌هایی با فروشنده داشته باشند؟ همچنین می‌توانند در یک رستوران فرضی غذا سفارش دهند یا با دوستشان در یک مکالمه تلفنی فرضی داشته باشند. این تمرین به تقویت مهارت‌های مکالمه و تعاملات واقعی کمک می‌کند. بیشتر بدانید: تمرین ها و بازی های تقویت مکالمه در کلاس های زبان (مخصوص مدرسان) |
| ۳. مسابقات تیمی | زبان آموزان را به گروه‌های کوچک تقسیم کنید و بازی‌ها و مسابقات مختلفی را برگزار کنید. می‌توانید از مسابقات دانستنی‌ها، تشریح تصاویر، ترجمه جملات و… استفاده کنید. این رقابت‌ها باعث افزایش تمرکز و تلاش زبان آموزان می‌شود.
استفاده از بازی‌ها و فعالیت‌های گروهی، اثربخشی یادگیری زبان را افزایش می‌دهد و به زبان آموزان این امکان را می‌دهد تا با محتوای کلاس به صورت فعّال و خلاقانه درگیر شوند. این روش به طور موثری از خستگی زبان آموزان جلوگیری می‌کند و محیطی دینامیک و پویا را برای یادگیری ایجاد می‌کند. |
۳- استفاده از تصاویر و ویدیوها
تصاویر و ویدیوها می‌توانند مفاهیم را واضحتر به زبان آموزان ارائه دهند. با این کار مطالب راحت تر درک می‌شوند و بیشتر در ذهن زبان آموز باقی می‌مانند. از تصاویر، کلیپ‌های آموزشی یا ویدیوهای مرتبط با موضوع کلاس استفاده کنید و سپس به زبان آموزان اجازه دهید تا در مورد موضوع بحث کنند.
بیشتر بخوانید:
۴- تبادل نظر بین گروه‌ها
| با تبادل نظر درمورد درس مورد نظر، زبان آموزان تشویق می‌شوند که با استفاده از دانش زبان خود به تجزیه‌تحلیل موضوع بپردازند. |
زبان آموزان را به گفتگوهای تعاملی و بحث‌های موضوعی دعوت کنید تا از کاربرد دانش خود در موقعیت‌های واقعی آشنا شوند. همچنین تعامل با زبان آموزان و ایجاد فرصت‌های تعاملی می‌تواند انگیزه آنها را افزایش دهد. از سوالات باز و ترغیب‌کننده استفاده کنید تا زبان آموزان تشویق به اعلام نظرات و دیدگاه‌های خود شوند. همچنین، فعالیت‌های گروهی و نقش‌آفرینی در کلاس می‌تواند ارتباط‌های اجتماعی آنها را تقویت کرده و زبان آموز را درگیر موضوع کلاس خواهد کرد.
تکنیک‌هایی برای یک شروع موثر
فعالیت‌های آمادگی قبل از شروع درس در کلاس‌های زبان انگلیسی اهمیتی حیاتی دارند. زبان‌آموزان اغلب خسته یا با ذهنی مشغول وارد کلاس می‌شوند، بنابراین مهم است که آنها را به جای اینکه مستقیما وارد مبحث جدید آموزش زبان کنیم، این کار را با تحمل بیشتری انجام دهیم. به جای انجام مستقیم وظایف دشوار دستور زبان یا واژگان، با مرور آهسته‌ای از مباحث قبلی ذهن آنها را به محیط یادگیری بیاوریم.
فعالیت‌هایی که به خوبی طراحی شده باشد، توجه زبان آموزان را به کلاس جلب می‌کنند، آنها علاقه بیشتری به یادگیری نشان می‌دهند و با تمرکز بیشتری کلاس درس را ادامه خواهند داد. دو روش برای شروع کلاس آموزش زبان وجود دارد که کمک می‌کند زبان آموز به ادامه کلاس علاقه مند شود. به این صورت می توانید برای درگیر کردن زبان آموز در موضوع کلاس شروع خوبی داشته باشید.
۱. Lead-in
یک مفهوم کلیدی به نام “Lead-in” وجود دارد که نقش مهمی در این زمینه ایفا می‌کند. Lead-in به عنوان بخشی اساسی از تدریس زبان محسوب می‌شود که تاثیر بزرگی در کیفیت تدریس دارد. این بخش قبل از شروع آموزش مطالب جدید انجام می‌شود و معمولاً حدود سه تا چهار دقیقه از زمان کلاس را تشکیل می‌دهد. هدف اصلی Lead-in، آماده‌سازی فضای کلاس و ذهن زبان آموزان برای یادگیری جذاب و موثر است و همچنین به افزایش تمرکز و علاقه آنها به یادگیری کمک می‌کند.
| Lead-in در واقع تکنیکی است که به زبان آموزان کمک می‌کند تا بین ذهن‌شان و محتوای درسی که مدرس قصد دارد انتقال دهد، ارتباط برقرار کنند. |
۲. Warm-up
“وارم آپ” به فعالیت‌هایی اشاره دارد که قبل از شروع موضوع یا درس اصلی به کار می‌روند. این فعالیت‌ها به زبان‌آموزان کمک می‌کنند تا ذهن‌شان را از حالت غیرفعال یا تنش خارج کنند، انگیزه‌شان را برای شرکت فعال‌تر در فرآیند یادگیری افزایش دهند و به آرامی وارد موضوع یا درس شوند.
این فعالیت‌ها ممکن است شامل بازی‌ها، سوالات کوتاه، تصاویر، داستان‌ها، جملات طنز یا هر نوع فعالیتی باشند که بتواند انرژی مثبت به کلاس بیاورد و زبان‌آموزان را آماده مواجهه با مطالب اصلی درس کند.
| هدف اصلی از فعالیت‌های وارم آپ، ایجاد یک اتمسفر مثبت و دلگرم کننده در کلاس درس است تا زبان‌آموزان بهترین تجربه یادگیری را داشته باشند و با انگیزه‌ترین حالت به مطالب اصلی بپردازند. |
نکته قابل توجه:
باید توجه داشت که Lead-in با مفهوم وارم‌آپ متفاوت است. اغلب افراد این دو مفهوم را با هم اشتباه می‌گیرند، اما در واقع تفاوت‌های قابل توجهی دارند. هر دو تکنیک به آرام‌کردن جو کلاس و آماده‌سازی زبان آموزان برای یادگیری اختصاص دارند، اما وارم‌آپ می‌تواند با هر موضوعی تطابق داشته باشد و نیازی به ارتباط مستقیم با موضوع اصلی کلاس ندارد. وارم آپ در واقع مثل گرم کردن قبل ورزش عمل می‌کند، ذهن زبان آموز را برای آموختن مطالب جدید آماده می‌کند. تفاوتی ندارد این کار با کمک مطالب مرتبط با موضوع درس باشد یا نه. اما Lead-in باعث ایجاد ارتباط عمیق‌تری بین ذهن زبان آموز و موضوع درس می‌شود.
سخن پایانی
ورود به دنیای زبان، چه یادگیری و چه آموزش آن برای هر فردی یکی از چالش‌های جذاب و هیجان‌انگیز است. پویا نگه داشتن محیط کلاس یکی از لازمه های بازدهی بالای کلاس زبان شماست. این فرآیند، نه تنها زبان آموز را درگیر موضوع کلاس می‌کند، بلکه می‌تواند علاقه او به یادگیری را نیز افزایش دهد.
در این راستا، اهمیت داشتن کلاس‌های زبان پویا و جذاب بسیار برجسته است. پویا بودن کلاس‌های آموزش زبان نیازمند ترکیبی از روش‌های تعاملی، تنوع در روش تدریس، استفاده از مواد آموزشی متفاوت مثل ویدیو و آهنگ، استفاده از بازی در تدریس و… این راهکارها باعث می‌شوند تا فرآیند یادگیری زبان به یک تجربه هیجان‌انگیز و پر از انگیزه تبدیل شود و زبان آموزان با پرانگیزه‌ترین حالت، در این مسیر پیش بروند.
منابع: