راهنمای استفاده از عکس و تصویر در تدریس زبان
یکی از روش‌های مدرن تدریس زبان، استفاده از تصاویر و عکس‌ها در کلاس‌هاست. این شیوه راهی عالی برای ترکیب کردن ابزارهای بصری و برانگیختن فعالیت مشتاقانه زبان آموزان در فرایند یادگیری است.
تصاویر، هر دو گروه زبان آموزان بصری و غیربصری را تشویق می‌کند تا به طور فعالانه در جلسات تدریس گفتگو داشته باشند. به طور کلی، می‌توان گفت فرقی نمی‌کند که از چه نوع تصویری استفاده می‌کنید، این ابزار بصری می‌توانند فرصت‌های بی‌شماری را برای جذاب‌تر و به یاد ماندنی‌تر کردن کلاس در کنار عمیق‌تر کردن یادگیری فراهم کنند.
در ادامه می‌خوانید:
مزایای استفاده از تصاویر و عکس‌ها در کلاس های زبان
برای شفاف‌تر شدن اهمیت تصاویر در روند آموزش، مزیت‌های این کار را در زیر لیست می‌کنیم که به شما کمک می‌کند تا به نتایج بهتری در مسیر آموزش برسید:
| ۱ | تحریک قوه تخیل | تصاویر و عکس‌ها یا هر ابزار بصری دیگری، به راحتی می‌تواند قوه تخیل زبان آموز را تحریک کند. |
| ۲ | تصویر: زبان جهانی | برای فهمیدن و صحبت کردن در مورد عکس‌ها نیازی نیست فرد دانش خاصی را یاد بگیرد و همواره می‌تواند برداشت و درکی از آن‌ها داشته باشد. به عبارت دیگر، تصاویر به زبان جهانی صحبت می‌کنند. |
| ۳ | سادگی انتقال مطلب | ابزارهای بصری، مثل تصاویر و عکس‌ها می‌توانند موضوعات سخت را به موضوعاتی آسان‌تر برای یادگیری تبدیل کنند. |
| ۴ | سرگرم کننده | تصاویر بسیار سرگرم کننده بوده و با راحت‌ترین و سریع‌ترین روش معنی خود را منتقل می‌کنند. |
| ۵ | ابزاری برای شروع مناسب | استفاده از تصویر راهکاری عالی برای شروع بحث در کلاس هستند زیرا هر فردی، درک منحصر به فردی از آن‌ها دارد. |
| ۶ | تقویت انواع مهارت ها | استفاده از تصاویر علاوه بر تقویت خلاقیت می‌تواند راه مناسبی برای تقویت مهارت‌های دیگر ازجمله داستان‌گویی، دستور زبان، واژگان، مهارت‌های فرهنگی، نقش‌آفرینی، دیالوگ نویسی و… باشد. |
| ۷ | گسترش دایره لغات | تصاویر، باعث گسترش دایره لغات نیز می‌شوند. اگر از زبان آموز بخواهید تا تصویر مورد نظر را توصیف کند، به طور غیر مستقیم به او کمک کرده‌اید تا واژگان بیشتری را به کار برده و آن‌ها را به خاطر بسپارد. از طرفی دیگر، فرد کلمه جدید را با تصویر پیوند داده و باعث عمیق‌تر شدن یادگیری می‌شود. |
| ۸ | تقویت مهارت مکالمه | استفاده از تصویر و عکس هنگام آموزش زبان، به زبان آموزان کمک می‌کند تا با سناریوهای رایج در دنیای واقعی روبرو شده و برای صحبت کردن به زبان در محیط واقعی آمادگی بیشتری داشته باشند. |
| ۹ | استفاده در تدریس خصوصی | وقتی بحث تدریس خصوصی زبان به کودکان می‌شود، تصاویر می‌توانند بسیار کمک کننده باشند. زیرا زبان آموزان با سن پایین‌تر، ارتباط بهتری با ابزارهای بصری برقرار می‌کنند. |
| ۱۰ | مناسب برای زبان آموزان خجالتی | تصاویر جذاب این امکان را به زبان آموزان خجالتی می‌دهند که بتوانند صحبت کنند؛ زیرا هر فردی یک نقطه نظر منحصر به فردی در مورد تصویری که می‌بیند دارد و این به معنی سردرگمی و اضطراب کمتر در کلاس خواهد بود. |
| ۱۱ | پرورش زبان شفاهی | تصاویر همچنین به رشد زبان شفاهی کمک می کنند. زبان آموزان با توصیف چیزی که مشاهده می‌کنند، همزمان مهارت گفتاری زبان خود را نیز تقویت می‌کنند. |
روش‌های استفاده از عکس در کلاس زبان
در ادامه چند پیشنهاد از روش‌هایی که می‌توانید از ابزارهای بصری برای ارتقای کیفیت آموزش در کلاس زبان بهره ببرید اشاره می‌کنیم.
۱. نوشتن دیالوگ و یا زیرنویس
در این روش، مجموعه‌ای از تصاویر که می‌توانند بخشی از تصاویر قدیمی، مجلات یا روزنامه‌ها باشند به زبان آموز داده می‌شود. سپس او باید دیالوگ و یا یک زیر نویس برای توصیف عکس یا اتفاقاتی که در آن در حال رخ دادن است بنویسد. این روش برای تمامی زبان آموزان در هر سطحی مناسب است. با استفاده از این روش، زبان آموزان مهارت‌های مختلفی از جمله داستان سرایی، خلاقیت، گرامر و مهارت نوشتاری زبان را تقویت می‌کنند.
بیشتر بخوانید: چگونه از ویدیو در تدریس زبان استفاده کنیم؟
۲. شرح رویدادهای تصاویر
این روش استفاده ا تصویر و عکس در کلاس زبان، زبان آموزان را تشویق می‌کنند که به طور فعالانه در بحث شرکت کرده و به صحبت کردن تشویق شوند.
می‌توانید تصویری را به زبان آموز نشان دهید و از او بخواهید که این بار به طور شفاهی به شما توضیح دهد که چه اتفاقی در حال رخ دادن است. این فعالیت علاوه بر تقویت مهارت داستان سرایی و خلاقیت، مهارت گفتاری و اعتماد به نفس را نیز افزایش می‌دهد.
۳. دیکته کردن تصاویر
در این روش معلم زبان، نقش فعال‌تر و اصلی را دارد. در ابتدا یک تصویر را انتخاب کنید؛ این تصویر می‌تواند یک نقشه یا تصویر دیگر با جزئیات نسبتا کم و ساده باشد. سپس بدون نشان دادن تصویر به زبان آموز، برای او توضیح داده می‌شود که چه چیزی در عکس وجود دارد. به عنوان مثال می‌توانید تصویر را اینگونه توصیف کنید:
There’s a table in the middle of the room. A cat is sitting under the table…
(یک میز در وسط اتاق است. گربه ای زیر میز نشسته است…)
بعد از تمام شدن این توصیفات، از زبان آموز خواسته می‌شود تا مطابق اطلاعاتی که شنیده است تصویر را بکشد. به مرور زمان و با پیشرفت زبان آموز، می‌توان از تصاویر و کلمات پیچیده‌تری برای توصیف استفاده کرد.
این روش از استفاده از ابزارهای بصری در کلاس زبان را به طور قابل توجهی مهارت‌های شنیداری و درک زبان آموزان را ارتقا می‌دهد. علاوه بر این، معلم به طور غیر مستقیم در پیشرفت مهارت ترسیم و نقاشی زبان آموز نیز سهیم است. این کار را می‌توانید با زبان آموز به صورت نوبتی نیز انجام دهید تا کلاس پویاتر شده و مهارت‌های بیشتری به کار گرفته شوند.
۴. داستان سرایی برای تصاویر
ابزارهای بصری به خصوص تصاویر و عکس‌ها می‌توانند به خوبی امکان تمرین کردن مهارت داستان سرایی را به شما بدهند.
به این منظور، می‌توان یک یا چند عکس را به زبان آموز نشان داد و از او درخواست کرده تا بر اساس پیامی که از آن‌ها دریافت می‌کند داستانی تعریف کند. این روش به تقویت خلاقیت، مهارت داستان سرایی، مهارت گفتاری و دستور زبان زبان آموز کمک زیادی می‌کند.
۵. بحث و تبادل نظر در مورد تصویر
از تصاویر و عکس‌ها می‌توان برای شروع یک گفتگو و بحث استفاده کرد. به این منظور:
- یک تصویر را با زبان آموز به اشتراک گذاشته و از او بخواهید تا نظر خود را در مورد آن با شما در میان بگذارد.
- سپس شما به عنوان معلم نیز نظر و دیدگاه خود را بیان کرده و در ادامه به بحث در مورد این دیدگاه‌ها بپردازید.
- می‌توانید تصاویری را انتخاب کنید که با موضوعات و صحبت های پرکاربرد و رایج مکالمه در دنیای واقعی مطابق باشند.
این روش مزایای زیادی دارد از جمله: تقویت مهارت گفتاری، تقویت مهارت برقراری مکالمات روزمره، گسترش دایره لغات و یادگیری استفاده درست از ساختار و دستور زبان.
۶. استفاده از زمان آینده و گذشته
از تصاویر و عکس‌ها می‌توان برای تمرین ساختارهای گرامری در زمان آینده و گذشته نیز استفاده کرد. در این روش:
- تصویر رویدادی را انتخاب کرده و به زبان آموز نشان دهید.
- سپس از او بخواهید که آنچه را مشاهده می‌کند با استفاده از افعال و عبارات مربوط به آینده یا گذشته توصیف کند.
این روش استفاده از ابزارهای بصری مهارت داستان سرایی، دستور زبان و مهارت گفتاری زبان آموز تقویت می‌شود.
علاوه بر این راه، می‌توانید از زبان آموز بخواهید تا پیش بینی کند که قبل از رخ دادن چیزی که در عکس مشاهده می‌کند چه اتفاقی افتاده است؛ راهی برای استفاده از گرامر و عبارات مربوط به زمان گذشته. یا پیش بینی کند چه اتفاقی ممکن است بعد از آن رخ دهد؛ راهی برای استفاده از گرامر و عبارات مربوط به زمان آینده و باز هم تقویت مهارت داستان سرایی.
۷. از تصاویر مربوط به فرهنگ‌های مختلف غافل نشوید
یکی از روش‌های دیگر استفاده از تصاویر در کلاس آموزش زبان که کمتر به ذهن کسی می‌رسد، بهره بردن از تصاویر مربوط به فرهنگ‌های مختلف، مثلاً غذاهای گوناگون، است.
با به اشتراک گذاشتن عکس‌هایی که فرهنگ‌های مختلف را به تصویر می‌کشند می‌توان درک بین فرهنگی زبان آموز را تقویت کرد. در این فعالیت، می‌توانید به بحث و گفتگو در مورد تفاوت‌ها و شباهت‌های فرهنگی، آداب و رسوم، سنت‌ها و سبک زندگی بپردازید.
۸. استفاده از تصاویر متوالی
می‌توانید یک سری متوالی از عکس‌ها را تهیه کرده و به صورت نامرتب با زبان آموز به اشتراک بگذارید. سپس از او بخواهید که آن‌ها را به ترتیب صحیح قرار داده و داستانی برای اتفاقاتی که در حال رخ دادن است تعریف کند.
این روش علاوه بر تقویت مهارت داستان سرایی و خلاقیت، مهارت گفتاری زبان آموز را نیز تقویت می‌کند.
۹. پیدا کردن تفاوت‌ها و شباهت‌ها
تمامی ما با بازی «پیدا کردن n تفاوت بین دو عکس» روبرو شده‌ایم. می‌توانید از این بازی در کلاس آموزش زبان نیز استفاده کنید. دو تصویر را انتخاب کنید و با زبان آموز به اشتراک بگذارید. سپس از او بخواهید که هرگاه تفاوتی را پیدا کرد، آن را به زبان برای شما بیان کند.
راه دیگری که می‌توانید از این نوع تصاویر بهره ببرید، این است که هر کدام از شما یک تصویر را در اختیار داشته با توصیف جزئیات آن برای دیگر، بفهمید که تفاوت‌ها در کجا قرار دارند. البته توصیه می‌کنیم که با پیشرفت سطح زبان آموز این کار را انجام دهید و اگر زبان آموز در سطح مبتدی قرار داشت، با روش اول شروع کنید.
در کنار بیان تفاوت و تضادها، می‌توان شباهت‌ها را نیز بیان کرد که منجر به استفاده از لغات بیشتری می‌شود.
این فعالیت به زبان آموز کمک می‌کند تا در کنار تقویت مهارت گفتاری و دستور زبان خود، دقت و توجه‌ش به جزئیات را نیز افزایش دهد.
۱۰. تطبیق تصویر و متن
در این روش استفاده از ابزارهای بصری در روند آموزش زبان، معلم یا زبان آموز متنی در مورد یک عکس را خوانده و طرف مقابل باید از بین چندین عکسی که در اختیار دارد، گزینه‌ای که با آن توصیف بالاترین تطابق دارد را انتخاب کند.
این کار را می‌توانید در کلاس خصوصی زبان نوبتی نیز انجام دهید. در این فعالیت، مهارت‌های گوش کردن، خواندن و تلفظ تقویت می‌شوند.
۱۱. استفاده از عکس‌های آموزشی
آموزش لغات پیشرفته‌تر زبان، مخصوصاً به کودکان ممکن است بسیار سخت باشد. برای آسان‌تر کردن این روند، می‌توانید از تصاویر کمک بگیرید.
برای مثال، برای پوشش دادن لغات مربوط به اعضای بدن انسان، می‌توانید عکس آن را که با فلش‌ها مجرا بخش‌های مختلف آن مشخص شده‌اند را به کلاس آورده و آموزش را با آن شروع کنید.
۱۲. بازی پیکشنری (Pictionary)
یکی دیگر از روش‌های استفاده از تصاویر در کلاس که نوعی بازی بسیار جذاب نیز به حساب می‌آید، پیکشنری نام دارد.
این بازی را که می‌توان هم به صورت دو نفره و هم گروهی انجام داد، تنها نیاز به یک تصویر از یک شی، حیوان یا… دارد:
- تصویر مورد نظر فقط در اختیار یک نفر قرار گرفته و او باید بدون اینکه به طور مستقیم نام آن را به زبان بیاورد و جملاتی را در توصیفش بگوید.
- طرف مقابل نیز با کنار هم قرار دادن اطلاعاتی که دریافت می‌کند، حدس بزند که چه چیزی در تصویر وجود دارد.
چیزی شبیه به پانتومیم اما به صورت کلامی و آرام‌تر.
این بازی علاوه بر جذاب‌تر کردن کلاس زبان، مهارت‌های گفتاری و دستور زبان را نیز تقویت می‌کند. از آنجایی که مجبور هستید هر کلمه‌ای را به کار ببرید تا منظور خود را برسانید، می‌تواند تاثیر زیادی در گسترش دایره لغات شما نیز داشته باشد.
سخن پایانی
اگر تصاویر و عکس‌ها با روش درستی در فرآیند آموزش زبان استفاده شوند، می‌توانند کمک بزرگی به پیشرفت زبان آموز و یادگیری عمیق آن بکنند. همچنین استفاده از این ابزارهای بصری، روحیه آن‌ها را تقویت کرده و ارتباط او با محتوای درسی را قوی‌تر می‌کند.
به کار بردن تصاویر و عکس‌ها در روند آموزش چیزی است که شما برای خارج شدن از فرآیند کسل کننده کلاس‌ها آموزشی دارید. برای شروع می‌توانید یکی از روش‌های گفته شده در این مقاله را انتخاب کرده و با انجام دادن آن جلسات درسی خود را سرگرم کننده‌تر کنید.
منابع:
