جدیدترین متد تدریس زبان: «روش سکوت»
امروزه روش‌های مدرن تدریس زبان بسیار زیاد هستند که در طول زمان تکامل یافته‌اند. در این میان ماندن در یک مبحث بدون هیچ حرف و کلمه‌ای، به تنهایی یک روش قدرتمند اما تا حدی عجیب و غریب است که به عنوان «راه خاموش تدریس» شناخته می‌شود.
تدریس به روش بی‌صدا، بیش از آموزش معلم بر خروجی و مشارکت دانش‌آموزان در زبان متمرکز است. این شیوه از اوایل دهه ۱۹۷۰ وجود داشته، اما یکی از روش‌های کمتر شناخته شده برای آموزش زبان است.
در این مقاله، همه چیزهایی را که باید در مورد روش Silent Way و نحوه استفاده از آن در کلاس‌های خود بدانید، یاد خواهید گرفت.
در ادامه می‌خوانید:
- روش سکوت در تدریس چیست؟
- مزایای استفاده از روش سکوت در تدریس
- مشکلات و چالش های روش سکوت در تدریس
- استراتژی‌هایی برای کارآمدتر شدن روش سکوت در تدریس زبان
- فعالیت نمونه الهام گرفته از روش سکوت معلم
- ملاحظات عملی برای استفاده از روش سکوت
روش سکوت در تدریس چیست؟
این روش که توسط ریاضیدان Caleb Gattegno در دهه ۱۹۷۰ توسعه یافت، بر ایده‌های کتاب «تدریس زبان‌های خارجی در مدارس به روش بی‌صدا» استوار است. در این متد، معلم در برخی مواقع سکوت می‌کند تا به زبان‌آموزان استقلال بیشتری بدهد و مهارت‌های حل مسئله آنها را تقویت کند.
نقش معلم بیشتر نظارت، کمک به بیان دانش و ارائه بازخورد است، در حالی که زبان‌آموزان تشویق به صحبت کردن می‌شوند. ابزارهای سنتی آموزش زبان، مانند کتاب‌های درسی و جداول صرف فعل، در این روش استفاده نمی‌شوند.
مزایای استفاده از روش سکوت در تدریس
| ۱ | هدایت یادگیری توسط زبان‌آموز | زبان‌آموزان بهتر یاد می‌گیرند وقتی فعالانه در یادگیری مشارکت کنند. روش سکوت به آنها فرصت می‌دهد تا زبان را خودشان تجربه و تمرین کنند. |
| ۲ | تقویت مهارت‌های حل مسئله | بدون مداخله معلم، زبان‌آموزان خود به کشف و حل مشکلات می‌پردازند که شبیه موقعیت‌های واقعی در استفاده از زبان است. |
| ۳ | افزایش مشارکت | این روش یادگیری زبان را جذاب‌تر کرده و زبان‌آموزان را بیشتر درگیر می‌کند، زیرا آنها مسئولیت بیشتری برای یادگیری خود دارند. |
| ۴ | ایجاد محیط یادگیری ایمن | عدم نقد مستقیم معلم باعث می‌شود زبان آموزان احساس راحتی بیشتری در اشتباهات خود کنند. |
| ۵ | تکمیل فعالیت‌های زبان آموز محور | روش سکوت به یادگیری تعاملی و مستقل کمک می‌کند. |
مشکلات و چالش های روش سکوت در تدریس
| ۱ | غریب بودن برای برخی زبان‌آموزان | ممکن است برخی زبان‌آموزان با این روش ناآشنا و نگران کیفیت یادگیری خود باشند. |
| ۲ | چالش برای زبان‌آموزان خاص | زبان آموزانی که نیاز به راهنمایی بیشتر دارند ممکن است با این روش به مشکل بربخورند. |
| ۳ | کمبود بازخورد محسوس | برخی زبان‌آموزان ممکن است احساس کنند که بازخورد کافی از معلم خود دریافت نمی‌کنند. |
| ۴ | پیشرفت متفاوت | این روش بر کیفیت یادگیری تمرکز دارد و ممکن است احساس شود که سرعت یادگیری کندتر است. به عبارت دیگر، ممکن است احساس شود که زبان آموزان زمان زیادی را صرف یادگیری اصول واژگان و تلفظ می‌کنند تا اینکه به سرعت در این موضوعات پیشرفت کنند. |
استراتژی‌هایی برای کارآمدتر شدن روش سکوت در تدریس زبان
اگر تصمیم دارید از این روش استفاده کنید، چند راهکار برای موفقیت بیشتر وجود دارد:
۱. از ابتدا روش و دلایل استفاده از آن را کامل به زبان‌آموزان توضیح دهید
وقتی زبان‌آموزان دلیل استفاده از این روش را درک کنند، می‌توانید بدون نگرانی از ترس یا سردرگمی آنها، این روش را اجرا کنید. لزوم این توضیح مخصوصاً در کلاس آنلاین زبان بیشتر احساس می‌شود؛ چرا که زبان آموزان در کنار شما نیستند و ممکن است که این سکوت را به حساب ناتوانی و مهارت کم شما در تدریس بگذارند.
۲. با زبان‌آموزانی که نیاز به حمایت بیشتری دارند، به‌طور جداگانه ارتباط برقرار کنید.
جلسات منظم یا چک کردن غیرمحسوس در طول کلاس می‌تواند به اطمینان آنها در مورد پیشرفتشان کمک کند.
۳. بازخورد خود را به‌صورت غیرشفاهی ارائه دهید.
از زبان بدن، حرکات و حالات چهره برای انتقال پیام‌ها استفاده کنید و خواهید دید که می‌توان بدون کلام نیز به‌خوبی با زبان‌آموزان ارتباط برقرار کرد.
۴. بر کیفیت و تسلط به مطالب تاکید کنید.
روشن کنید که هدف اصلی، مسلط شدن به مفاهیم است، نه صرفاً پوشش همه مطالب در برنامه درسی.
فعالیت نمونه الهام گرفته از روش سکوت معلم
اگر قصد دارید با این روش آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنم با کتاب اصلی گاتگنو «تدریس زبان‌های خارجی در مدارس به روش سکوت معلم» شروع کنید که به‌صورت آنلاین رایگان در دسترس است. حتی اگر به‌طور رسمی در این روش آموزش ندیده باشید، باز هم می‌توانید آن را با موفقیت در کلاس خود به کار ببرید.
تجهیزات لازم:
- مکعب‌های میله‌ای (Cuisenaire rods): این مکعب‌ها را می‌توانید در فروشگاه‌های لوازم آموزشی پیدا کنید. یکی از منابع آنلاین مناسب برای تهیه آنها، سایت Hand2Mind است.
- نمودارهای راه بی‌صدا: پیدا کردن این نمودارها ممکن است کمی دشوار باشد. وب سایتی به نام Educational Solutions تنها تامین کننده آنهاست، اما می‌توانید از نمونه‌های آنلاین استفاده کرده و خودتان آنها را بسازید.
- نمودارهای تلفظ: می‌توانید نمونه‌هایی از این نمودارها را برای زبان‌های مختلف از سایت‌های متخصصان این حوزه پیدا کنید.
شروع فعالیت:
- آموزش تلفظ را با استفاده از نموداری که حاوی مستطیل‌های رنگی است، آغاز کنید. هر رنگ نشان‌دهنده یک صدای خاص است.
- پس از آشنایی زبان آموزان با صداها، می‌توانید به نمودارهایی بروید که کلمات کوتاه را با حروفی که به صورت رنگی کدگذاری شده‌اند، نشان می‌دهند.
- وقتی زبان آموزان صداها و رنگ‌ها را یاد گرفتند، می‌توانید بدون استفاده از کلام، تلفظ کلمات ساده را آموزش دهید. فقط به صدای صحیح روی نمودار اشاره کنید و با زبان بدن به زبان آموز نشان دهید که آیا درست تلفظ کرده است یا نه.
- همچنین از زبان آموزان بازخورد بگیرید؛ اگر نیاز است به تأکید روی یک هجای خاص اشاره کنید، می‌توانید با حرکات بدن این کار را انجام دهید.
فعالیت ساده:
- یک زبان آموز را صدا بزنید و یک مکعب به او بدهید. با استفاده از نمودار تلفظ، به صداها اشاره کنید تا به او کمک کنید جملاتی مانند «میله را روی میز بگذارید» بسازد.
- از کلاس بخواهید که دستورالعمل را تکرار کند.
- زبان آموز باید دستورالعمل را دنبال کرده و میله را روی میز بگذارد.
- سپس به جهت دیگری اشاره کنید، مانند «میله را زیر میز بگذارید»، و همین فرآیند را تکرار کنید.
- از زبان آموزان بخواهید یکدیگر را راهنمایی کنند تا میله‌ها را در مکان‌های مختلف قرار دهند.
این فعالیت باعث می‌شود زبان‌آموزان با هم به زبان مقصد صحبت کنند و به حل مسئله بپردازند، تقریباً بدون نیاز به دخالت کلامی شما.
ملاحظات عملی برای استفاده از روش سکوت معلم
این روش مزایای زیادی دارد، اما آیا واقعاً کاربردی است؟ یادگیری زبان‌آموزان تا چه حد مؤثر خواهد بود؟
مانند بسیاری از موارد در آموزش، استفاده از تعادلی مناسب میان روش‌ها بهترین راهکار است. حتی در اولین استفاده، ممکن است بخواهید بخش‌هایی از این روش را با دیگر روش‌های محبوب ترکیب کنید.
روش سکوت معلم شباهت‌هایی با سایر روش‌های مؤثر دارد، مانند TPR که دانش‌آموزان را به حرکت و یادگیری مستقل تشویق می‌کند، و یادگیری زبان مبتنی بر وظیفه که بر کار گروهی و انجام وظایف متمرکز است. بنابراین، روش سکوت معلم ارزش بررسی و استفاده دارد.
مقاله تکمیلی: فعالیت‌های سرگرم کننده TPR برای آموزش زبان به کودکان
منبع: fluentu.com